Haşimato Hastalığı Nedir?

Haşimato, tiroidin yetersiz çalışması (hipotiroidizm) sonucu görülen bir otoimmün hastalıktır. Tiroit bezi tarafından salgılanan hormonlar, kana karışarak vücuttaki fonksiyonları düzenler. Tiroit hormonlarının az çalışması sonucu ortaya çıkan rahatsızlığa hipotiroidizm denir.

Otoimmün hastalık; bağışıklığın kendi kendine saldırması sonucu ortaya çıkan soruna denir. İsminden de anlaşılacağı üzere metabolizmanın kendi kendine (oto-immün) savaş açması sonucu baş gösteren bu hastalığın 80’e yakın türü vardır. Haşimato ise bunlardan biridir.

Haşimato Ne Demek?

Akira Hashimato isimli Japon bilim insanı tarafından ilk kez tanısı 1912 yılında konulan haşimato, bir tiroid hastalığıdır. Kronik lenfositik tiroidit olarak da adlandırılan bu rahatsızlık, hipotiroidizmin en büyük sebeplerinden biridir.

Haşimato Tiroidi Nedir?

Haşimato tiroidi, vücudun tiroit bezlerine karşı ürettiği antikorlar nedeniyle ortaya çıkan bir hastalıktır. Tiroit, vücut metabolizmasını ve büyümeyi sağlayan hormonları kontrol eden bir organdır. Soluk borusunun altında yer alan bu bezin zarar görmesi, hormon salgılama konusunda dengesizlik yaratır. Hormonların yeteri kadar üretilmemesi sonucunda da haşimato görülür.

Haşimato Belirtileri

Tıbbı tedaviyle kontrol edilmediği takdirde yaşam standartlarını düşüren haşimatonun çeşitli semptomları vardır.

Haşimato belirtileri şunlardır:

• Düşük nabız
• Unutkanlık
• Yavaş konuşma ve ağır hareket etme
• Konsantrasyon bozukluğu
• İştah eksikliği
• Depresyon
• Dilde büyüme
• Aşırı öfke
• Cilt renginde solma
• Adet düzensizliği

Haşimato Teşhisi

Haşimato teşhisi, hekim kontrolünde yapılan kan testi ve tiroit ultrasonu sonucunda ortaya çıkar. Haşimato testi, hastalığın kesin tanısını koymak için kullanılan yönteme denir. Test sırasında tiroit hormonları kontrol edilir. Hormonların büyüklüğünü veya genişliğini incelemek için ise ultrason görüntüleri kullanılır.

Haşimato Neden Olur?

Haşimato nedenleri kesin olarak bilinmemekle birlikte hastalığın cinsiyet, yaş ve genetiğe bağlı olarak ortaya çıktığı öngörülmektedir. Tıp dünyası bağışıklık sisteminin neden antikor üreterek tiroit hücrelerine saldırdığını tam olarak açıklayamamaktadır. Ancak haşimatoyu tetikleyen bazı etkenler bulunmaktadır. Bunların başlıcaları şöyle sıralanır;

Beslenme

Dengeli beslenme, tiroit sağlığında önemli bir etkendir. Çünkü haşimato hastalığında bağırsaklar kritik bir rol oynar. Bağırsak sağlığınızın kötü olması iltihaplanmaya neden olabilir. Bu yüzden hastanın dengeli beslenmesi çok önemlidir.

Kronik Stres ve Kötü Uyku

Tiroit sorunlarının ana nedenlerinden birinin stres olduğu kanıtlanmıştır. Stres hormonu olan kortizolün yükselmesi, tiroit hormonunun sağlıklı üretimini önleyebilir ve tiroit sorunlarına neden olabilir.

Aşırı Toksin ve Çevre Kirliliği

Toksinler (zararlı, zehirli madde) otoimmün hastalıkların ve haşimato tiroidinin arkasındaki büyük nedenlerden biridir. Plastik, ağır metal, glifosat veya yoğun küf, iltihaplanmaya yol açabilir. Bunu engellemek için çevresel toksinleri azaltmak, son derecede önemlidir.

Haşimato Doğal Tedavi

Alternatif tıp, haşimato tedavisinde de büyük rol oynamaktadır. Bitkisel yöntemler, tedavi sürecindeki beslenme ve iyileşme seviyesini doğrudan etkiler.

Haşimato doğal tedavisinde, tüketilen besinler önemli rol oynar. Bu hastalıktan kurtulmak ya da hasarı onarmak amacıyla tiroit iyileştirici diyet uygulanması tercih edilir. Bu diyet, karbonhidrat bakımından düşük, sağlıklı yağlar, lif, protein ve bitki bazlı besinlerin ağırlıkla tüketildiği bir beslenme planıdır.

Tiroit iyileştirme diyetinde yer alan gıdalardan bazıları şunlardır:

• Deniz bitkileri
• Kemik suyu
• Limon veya misket limonu,
• Organik tereyağı veya hindistancevizi yağı,
• Avokado,
• Elma sirkesi,
• Fermente gıdalar,
• Zeytin ve zeytinyağı,
• Taze balık ve merada yetiştirilen hayvansal ürünler.

Haşimato Diyeti

Haşimato diyeti ve doğru beslenme, hastaların hayat standartlarını arttırır. Haşimatoya karşı iyileştirici gücü kanıtlanmış diyet uygulamaları şunlardır:

Gluten ve Tahıl Diyeti

Glütensiz ve tahılsız ürünlerin haşimatoya doğrudan fayda sağladığı 34 kadın üzerinde yapılan 6 aylık bir deney sonucu tespit edilmiştir. Bu çalışmaya göre glütensiz diyet, diğer gruba kıyasla tiroit fonksiyonunu ve D vitamini seviyelerini iyileştirirken tiroit antikor seviyelerini azaltmıştır.

Şekersiz ve Glütensiz Beslenme Nedir ve Nasıl Yapılır? Detaylı Bilgi İçin Tıklayınız

Laktozsuz Gıda Diyeti

Haşimato rahatsızlığı olan 83 kadının katıldığı bir çalışmada, kadınların yüzde 75,9’una laktoz intoleransı (laktozlu besinlerin içerisindeki şekerin sindirilememesi sonucu oluşan rahatsızlık) teşhisi konmuştur. Dolayısıyla haşimatoyu yenmenin yolu laktozu azaltmaktan geçmektedir.

Sebze ve Meyve Ağırlıklı Beslenme

Sebze, meyve ve balığın haşimatoya iyi geldiği bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Haşimato hastalığı olan 218 kadında yapılan bir başka araştırma, kronik iltihaplanmaya neden olan bir rahatsızlık olan oksidatif stres belirtilerinin sık meyve ve sebze yiyen kişilerde daha düşük olduğunu buldu.

Haşimato Beslenme

Haşimato hastalığı sadece bir tiroit sorunu değil, aynı zamanda bir otoimmün hastalık olduğundan, hastalar genellikle otoimmün diyet tercih eder. Bu tercih, inflamasyonu (yanma ve iltihaplanma) ve otoimmün sonuçları azaltmanın güçlü bir yoludur. Bu uygulama, haşimato dışındaki diğer otoimmün rahatsızlıklara da faydalı olur.

Haşimatosu Olanlar Neler Yemeli?

Otoimmün diyetlerin amacı temelde çok sayıda anti-inflamasyon gıda tüketmek ve inflamasyon yapıcı yiyecekleri (yangı veya ödem yapan gıdalar) diyetinizden çıkarmaktır. Bu plana dahil edebileceğiniz anti-inflamatuar yiyecekler şunlardır:

• Kümes hayvanlarının ve merada yetiştirilen hayvanların eti
• Yabani avokado ve avokado yağı
• Limon ya da misket limonu
• Çilek
• Yeşil çay
• Zerdeçal
• Elma şarabı
• Sirke
• Taze balık
• Zencefil
• Kemik suyu
• Zeytinyağı
• Fermente edilmiş sebzeler
• Hindistancevizi yağı
• Şifalı otlar
• Sarımsak
• Soğan veya frenk soğanı

Haşimatolulara Zararlı Gıdalar

Haşimato rahatsızlığında beslenme hayati bir rol oynar. Bu doğrultuda hastaların uzak durması gereken gıdalardan bazıları şunlardır:

• Rafine ve kepekli tahıllar, un ürünleri
• Yağda kızartılmış yiyecekler
• İşlenmiş paket gıda
• Fastfood
• Gazlı içecekler
• Trans ve rafine yağlar

Haşimato Takviyeleri

Takviye alımı, haşimatoya yakalanan kişilerde iltihaplanmayı önler ve tiroit antikorlarını azaltır. Haşimato hastalarında vitamin ve mineral seviyesi düşük olur. Bu yüzden hastalık sürecinde takviye alımı çok önemlidir.  Yararlı takviyeler ise şöyle sıralanır:

Selenyum: Bilimsel araştırmalara göre günde 200 mcg selenyum kullanımı, haşimato hastası kişilerde iyileştirici etki göstermektedir.

Çinko: Tiroid bezinin doğru çalışması için çinko takviyesi son derece önemlidir. Tek başına ya da selenyum ile 30 mg alındığında, hipotiroidizmi olan kişileri iyileştirebileceği tespit edilmiştir.

Kurkumin: Deneysel çalışmalar, güçlü antioksidan bileşiği olan kurkuminin, tiroidi koruyabileceğini ortaya koymuştur. Kurkumin, genel olarak otoimmün hastalıkların tedavisinde kullanmaktadır.

D Vitamini: Haşimato hastalığı olan kişilerde D vitamini eksikliği yaygındır. Bu doğrultudaki araştırmalar düşük D vitamini seviyelerini haşimatonun şiddeti ile ilişkilendirir.

Magnezyum mineralinin düşük seviyeleri, haşimato riski ve daha yüksek tiroit antikorları ile doğrudan ilişkilidir. Öte yandan magnezyum eksikliklerinin gidebilmesi, tiroit hastalığı olan kişilerde semptomları iyileştirebilir.

Demir: Haşimato hastalarında anemi (kansızlık) potansiyeli diğer insanlara oranla daha yüksektir. Bu eksikliği gidermek için demir takviyesi gerekir.

Haşimato Yaşam Tarzı Değişikliği

Düzenli uyku, haşimato hastalarında stresi azaltır. Ayrıca araştırmalara göre, uyku vb. stres azaltma uygulamaları, haşimato hastası kadınlarda depresyon ve anksiyeteyi azaltmaya, genel yaşam kalitesini yükseltmeye ve tiroit antikorlarını düşürmeye yardımcı oluyor.