Şahmeran Efsanesi Nedir?

Şahmeran efsanesi son zamanlarda oldukça yaygınlaşan hikayelerden biridir. Bu efsane Anadolu kökenli olması bakımında önemlidir. Mersin yöresine ait olan bu efsane günümüzde çok ilgi görmektedir. Şahmeran efsanesi yılan kuyruklu ve insan gövdeli bir kadının hikayesini anlatmaktadır. Bu hikayeye göre Tarsus’un yeraltında yılanlar yaşar ve bu yılanların kraliçesi Şahmeran vardır. Şahmeran tıp alanında çok geniş bilgilere sahip mucizevi bir yaratıktır. Bu yaratığın etini yiyen insan ölümün pençesinde bile olsa iyileşmekte, bütün hastalıkları şifa bulmaktadır. Bu hikayenin iki versiyonu bulunmaktadır. İkinci versiyonu Lokman Hekim hikayesiyle birleşmektedir.

Şahmeran Efsanesi

Binlerce yıl öncesinin Mersin’in Tarsus ilçesinde yerin altında yılanlar yaşarmış. Bu yılanlara Meran denirmiş ve bir de Şahmeran adında kraliçeleri varmış. Şahmeran yarı insan yarı yılan olan çok güzel bir yaratıktır. Şahmeran ile ilk karşılaşan insanın Cemşab olduğu söylenir.

Cemşab’ın Şahmeran ile karşılaşması bir tesadüf olmuştur. Mağara mağara gezerek bal toplayan Cemşab bir gün arkadaşlarıyla beraber bal toplarken oldukça bol kaynaklı bir mağara bulur. Bu mağaradan bal toplarken arkadaşlarının kurbanı olur. Arkadaşları daha fazla bal toplamak için Cemşab’ı kandırmışlar ve kendilerinden uzaklaştırarak kaybolmasını sağlamışlardır.

Mağaradan toplayabildikleri bütün balları alıp kaçan bu kişiler Cemşab’ı arkalarında bırakarak dönerler. Mağarada çıkış yolu arayan Cemşab küçük bir ışık görmüş ve bu ışığın sızdığı deliği çakısıyla daha da genişletmiştir. Daha sonra bu delikten dışarı çıkan Cemşab, çok güzel bir bahçeye adım atmıştır. Fakat bu bahçe sıradan bir yer değildir. Bahçenin her yerinde yılanlar gezinmektedir. Buranın Şahmeran’ın bahçesi ve yılanların da Şahmeran’ın Meranları olduğunu hemen anlar. Şahmeran’ı görmek isteyen Cemşab onu aramaya koyulur.

Cemşab sonunda Şahmeran ile karşılaşır. Alt tarafı yılan kuyruğu üst tarafı insan gövdesi olan bu yaratık Çok güzel bir kadın bedenine sahiptir. Yalnız bu zamana kadar Şahmeran’ı gören hiçbir insan olmamıştır ve Cemşab ile karşılaşan Şahmeran onun geri dönmesine izin vermez. Şahmeran ile Cemşab uzun yıllar boyunca bu güzel bahçede yaşarlar.

Aradan geçen yılların ardından Cemşab, Şahmeran’ın güvenini kazanmıştır. Bir gün Şahmeran ile konuşurken ailesini ne kadar özlediğinden ve onları görmek istediğinden bahseder. Şahmeran bu duruma çok üzülür ve Cemşab’ın evine dönüp ailesini görmesine izin verir. Ancak bir şartı vardır, bu bahçenin yerini kimseye söylememeli, burayı ve Şahmeran’ı bir sır olarak saklamalıdır. Cemşab söz vererek bahçeden ayrılır ve kendi yaşadığı yere, ailesinin yanına geri döner.

Şahmeran’ın Ölümü

Yaşadığı yere geri dönenen Cemşab ailesine kavuştuğu için mutludur ve Şahmeran’dan kimseye bahsetmez. Bir süre sonra padişahtan kötü haber gelir. Padişah çok hastadır ve hiçbir hekim onu iyileştirememektedir. Vezir tüm ülkeye haber salsa da padişahı iyileştirebilen kimse çıkmamıştır.

Bir süre sonra vezir padişahın yalnızca Şahmeran eti yiyerek iyileşebileceğini söyler ve Şahmeran’ın bulunması emrini verir. Cemşab çaresiz bir şekilde Şahmeran’ın yaşadığı yeri gösterir. Şahmeran’ın yaşadığı bahçe bulunur ve Meranların şahı oradan çıkartılır. Şahmeran Cemşab’ın çok üzüldüğünü ve başka çaresi olmadığını anlar. Padişahın iyileşebilmesi için ne yapmaları gerektiğini kendi ağzıyla söyler. “Etimi toprak çanakta kaynatıp suyunu vezire içirin ve eti de padişaha yedirin, o zaman iyileşecektir,” der.

Şahmeran öldürülür ve eti toprak çanakta kaynatılır. Şahmeran suyu içen vezir ölür ve Şahmeran eti yiyen padişah iyileşir. Padişah iyileştikten sonra ülkesini barışla yönetmeye devam eder. Ölen vezirin yerine Cemşab’ı veziri yapar. Meranlar, yani Şahmeran’ın yılanları ise kraliçelerinin öldüğünü bilmemektedirler. Bir rivayete göre bir gün bu yılanlar Şahmeran’ın ölümünü öğrenecekler ve intikam için bütün Tarsus’u istila edeceklerdir.

Efsanenin bir başka versiyonuna göre Cemşab ülkesine döndüğünde padişahın kızı hastalanmıştır. Şahmeran ile geçirdiği yıllar boyunca tıp alanında kendini geliştiren Cemşab padişahın kızının bir tek Şahmeran ile iyileşeceğini anlar. Şahmeran’ın yerini kendisi gösterir. Cemşab’a ve padişahın hasta olan kızına üzülen Şahmeran onun nasıl iyileşeceğini söyler. “Gövdemi kaynatıp suyunu padişahın kızına içirin, kuyruğumu kaynatıp suyunu vezire içirin ve kafamı kafamı kaynatıp suyunu Cemşab’a içirin,” der. Bu şekilde padişahın kızı iyileşir, yılan kuyruğunun suyunu içen vezir ölür ve Şahmeran’ın kafasını kaynatıp içen Cemşab ise ünlü Lokman Hekim olur.

Hemen Öğren: Prag Saat Kulesi ve 15. YY’ın Hüzünlü Hikayesi