Sanat TarihiBilgiBurçlar

Ünlü Rönesans Sanatçısı Raffaello Sanzio Hakkında Birbirinden 12 İlginç Bilgi

İtalyan Rönesans’ının büyük sanatçılarını sıralarken Raffaello Sanzio ismini düşünmemek elde değil. Papa tarafından 20’li yaşlarının ortalarında Roma’ya getirilen ve Vatikan’ın en önemli odalarından bazılarının boyanması konusunda güvenilen bir dahi gençti. Yağlı boya tablolar ve fresklerden duvar halılarına ve mimariye kadar Raphael, önüne çıkan her şeyde ustalaşan bir sanatçıydı.

Raffaello Sanzio di Urbino, kısa yaşamında inanılmaz bir miras bıraktı. Hayatının geri kalanını geçireceği Roma’ya çağrılmadan önce küçük kasabası Urbino’dan Rönesans’ın kalbi olan Floransa’ya hızla taşındı. Roma’dayken, patronlarını büyüleyerek ve şehir genelinde komisyonlar toplayarak bir sıçrama yapacaktı.

1520’deki ölümünden sonra itibarı zamanla arttı. Sanatının Rönesans’ın ideal güzelliğini somutlaştırdığı görüldü ve gelecek nesiller tarafından taklit edilecek bir şey olarak kabul edildi. Aslında, 20. yüzyılın başında Raffaello’nun popülaritesi Michelangelo ve Leonardo’nun popülaritesini çok aştı. Bugün, Raffaello’nun çalışmaları çizgi, renk ve kompozisyon dengesi nedeniyle hala takdir edilmektedir.

1. Michelangelo, Raffaello Sanzio’dan Nefret Ediyordu

Raffaello’nun Roma’da sakin ve net üslubu iki farklı Papa’yı, II. Julius ve halefi X. Leo’yu büyüledi. Raffaello, o zamanlar hâlâ büyük bir üne sahip olmamasına rağmen birçok deneyimli ve popüler sanatçıdan daha da ünlü hale geldi. II. Julius tarafından Papa’nın Vatikan Sarayı’ndaki özel kütüphanesi için görevlendirildi. Raffaello özel kütüphanede çalışırken, diğer sanatçılar diğer odalarda çalıştı. Michelangelo da diğer sanatçılardan biriydi; Sistine Şapeli’ni fresklemekle görevlendirilmişti.

Raffaello, Leonardo da Vinci ve Michelangelo – üç dahi – genellikle aynı şehirde çalıştığı ve aynı komisyonlar için rekabet ettiğinden bazı rekabetler anlaşılabilir olabilir. Ancak Michelangelo, rakipleriyle olan anlaşmazlığını daha agresif bir düzeye taşımış görünüyor.

İlginizi Çekebilir: Leonardo da Vinci Hakkında 12 İlginç Gerçek

2. Michelangelo, Raffaello Sanzio’yu İntihalle Suçlamıştır

Raffaello; Leonardo’dan 31, Michelangelo’dan sekiz yaş daha gençti. Bu yüzden resim yapmaya başladığında, Leonardo ve Michelangelo’nun zaten bir dizi başyapıtı sergilenmişti. Çalışmaları, stili yaşlı meslektaşları tarafından uygulanan birçok unsuru sunan genç Raffaello’ya bir referanstı.

Raffaello Papaların kalbini kazandığında, Michelangelo bundan pek memnun olmadı. Aynı komisyon için yarışırken, Raffaello’nun büyüleyici kişiliği ve yüce papa ile olan dostluğu – ve tabii ki yeteneği – onu Michelangelo’ya tercih edilmesine yol açacaktı. Bunun da ötesinde, sanat eleştirmenleri genellikle her iki sanatçıyı da karşılaştırmış ve bazen Raffaello’nun tekniğinin daha üstün olduğunu öne sürmüştü. Bu durum doğal olarak rekabeti tetiklemişti.

2. michelangelo, raffaello sanzio'yu i̇ntihalle suçlamıştır
the school of athens (atina okulu)

Michelangelo hiçbir adil oyun ruhu göstermedi ve açıkça Raffaello’ya içerledi. İki sanatçı arasındaki rekabet, Raffaello’nun Vatikan Sarayı’ndaki en ünlü fresk The School of Athens (Atina Okuluna)’e Michelangelo’nun özelliklerine sahip bir adamı dahil ederek rakibiyle alay etmesiyle oldukça belirgin hale geldi. Eleştirmenler, adamın muhtemelen “The Obscure” olarak bilinen bir Yunan filozofu olan Efesli Herakleitos’un bir temsili olduğunu ve onu Michelangelo’nun özellikleriyle boyamasının açıkça sanatçının acı karakterine bir gönderme olduğunu söylüyor.

Raffaello, Michelangelo tarafından asla affedilmedi. Öldükten sonra Michelangelo, Raffaello’nun sanat hakkında bildiği her şeyi ondan aldığını öne sürdü ve onu intihalle suçladı.

3. Raffaello Sanzio’nun Birçok Sevgilisi Vardı

Birçok Rönesans sanatçısının biyografisini yazan İtalyan ressam ve mimar Giorgio Vasari’ye göre, o çok aşık bir adamdı ve bayanlara karşı çok şefkatliydi.

Tüm aşıkları arasında en çok tanınanı, Francesco Luti adlı bir fırıncının kızı olan Margherita Luti’dir. Margherita Luti, Raffaello için modellik yaptı ve onun kadın deneklerinin çoğunun özelliklerine ilham verdi. Ayrıca 1518-1519 yılları arasında yaptığı ‘La Fornarina’ adlı bir portresini de yaptı. Bu özel resimde Margherita, koluna ressamın adının yazılı olduğu bir dantel takmaktadır.

3. raffaello sanzio'nun birçok sevgilisi vardı
la fornarina

Bazı sanatseverler gizlice evlendiklerini düşünüyor ancak bu asla kanıtlanamadı. Ancak, Raffaello’nun ona derinden aşık olduğuna dair yeterli işaretler var.

4. Raffaello Sanzio Nişanlandı ama Hiç Evlenmedi

1514 yılında Raffaello, arkadaşı Cardinal Medici Bibbiena’nın yeğeni Maria Bibbiena ile nişanlandı. Akademisyenler, ressamın böyle bir taahhütte bulunmak istemediğine ancak kardinalin etkisi nedeniyle kabul etmek zorunda kaldığına inanıyor.

Hem Raffaello hem de Maria 1520 yılında yemin etmeden öldüler. Bu şartlar altında alışılmadık olan uzun nişanlı yıllar, Raffaello’nun düğüne karşı isteksizliğini gösteriyor aynı zamanda gözleri Margherita’dan ayrılmıyordu da.

Hiç düğün olmamasına rağmen Maria Bibbiena, ebedi nişanlısı olarak Pantheon’da Raffaello’nun yanına gömüldü.

İlginizi Çekebilir: Salvador Dalí Hakkında 20 İlginç Bilgi

5. Raffaello Sanzio Roma’nın En Önemli Mimarlarından Biriydi

Raffaello’yu düşündüğümüzde hemen ressamlığı ile öne çıkmaktadır ancak yeteneği ve kariyeri, tuvallerin ve freskli duvarların ötesine geçti. Birkaç yıl boyunca Roma’nın en önemli mimarlarından biri olarak kabul edildi.

Papa II. Julius’un mimarı Donato Bramante 1514 yılında öldüğünde Raffaello, başlangıçta kendisi tarafından tasarlanan Sant’Eligio degli Orefici Şapeli gibi bazı Kilise projelerinde mimar olarak faaliyetlerini yoğunlaştırdı.

5. raffaello sanzio roma'nın en önemli mimarlarından biriydi
sant’eligio degli orefici şapeli

Şapel, Baldassarre Peruzzi ve Bastiano da Sangallo olmak üzere iki farklı mimar tarafından tamamlanmış olsa da, iç kısmı Raffaello’nun tasarımlarını barındırıyor.

Diğer bir projesi ise Ortaçağ ve Rönesans Roma’sının en önemli bazilikalarından biri olan Santa Maria del Popolo Bazilikası’nın genişletilmesiydi. Raffaello, bazilikanın sol tarafındaki bir şapelin yerini alacak bir türbe tasarlaması için papa tarafından görevlendirildi.

Şapel, kendisi ve varisleri için bazilikanın içindeki bir şapelde bir türbe inşa etmek isteyen zengin bir Sieneli bankacı olan papanın arkadaşı Agostino Chigi tarafından satın alındı. Şapeli Loreto Madonna’sına ve Aziz Augustine ve Sebastian’a adadı.

5. raffaello sanzio roma'nın en önemli mimarlarından biriydi
santa maria del popolo bazilikası

Chigi Şapeli veya Loreto Madonna’sının Şapeli, Raffaello’nun neredeyse tüm orijinal tasarımlarını hala elinde tutan birkaç dini projesinden biridir.

1 Ağustos 1514 yılında Raffaello, Aziz Petrus Bazilikası’nın yeniden inşasından sorumlu mimarlardan biri olarak onaylandı. Mimarlar Donato Bramante, Giuliano da Sangallo ve Fra Giocondo 1514-1515 yılları arasında öldüğünde, orijinal tasarımda bazı değişiklikler yaptı.

Ölümünden sonra, son yapının çoğunluğunu oluşturan 1547’de Michelangelo tarafından yapılan daha önemli değişiklikler de dahil olmak üzere birçok başka değişiklik daha yapıldı. Raffaello’nun planından çok az şey kaldı ancak bazilikanın yeniden inşası için görevlendirilen isimler arasında yer alması, bir mimar olarak yeteneklerine ne kadar inanıldığını kesinlikle gösteriyor.

Raffaello, dini projelerin yanı sıra çok şey öğrendiği Donato Bramante’den esinlenerek lüks saraylar da tasarladı.

6. Raffaello Sanzio’nun Kişiliği Oldukça Büyüleyiciydi

Raffaello’nun ince görgü kurallarına ve dışa dönük karaktere sahip bir adam olduğuna dair yeterli kanıt var. Babası Giovanni Santi, Urbino Dükü’nün saray ressamı olarak çalışan önemli bir sanatçı olduğu için iş ağını kolaylaştıran görgü kurallarının aristokrasi arasında büyümenin sonucu olduğu düşünülüyor.

Dostane kişiliği, atölyesinin diğer sanatçıların atölyelerinden oldukça fazla (50’den fazla öğrenciden oluşuyor) olması nedenlerinden biri olarak da gösteriliyor. Öğrencileri, yeni projelere odaklanırken genellikle çizimlerine dayalı komisyonlarını bitirdi.

İlginizi Çekebilir: Claude Monet Hakkında 16 İlginç Bilgi

7. Raffaello Sanzio, Yüksek Rönesans Üstatlarından Biri Olarak Görülüyor

Raffaello’nun itibarı, yaşamı boyunca zaten sağlamlaşmıştı ancak ölümünden sonra oldukça arttı. Sanatın gelişimine katkıları hemen fark edildi ve Michelangelo ve Leonardo da Vinci ile birlikte hala İtalyan Rönesans’ının en büyük ustalarından biri olarak kabul ediliyor.

8. Raffaello Sanzio Doğduğu Kasaba Urbino Onu Kültürle Çevrelemiştir

Bugün İtalyan Rönesansı denilince akla Floransa, Venedik gibi büyük merkezler geliyor. Ancak İtalya’da küçük mahkemeler sayesinde sanatsal merkezler de geliştiren birçok kasaba vardı. Bu, Raffaello’nun paralı asker Federico da Montefeltro’nun 1444’ten 1482’ye kadar dük olarak hüküm sürdüğü memleketi Urbino için de geçerlidir. Onun yönetimi altında, Urbino bir kültür ve öğrenim merkezi olarak gelişti.

Montefeltro, Raffaello’nun doğumundan önce vefat etmiş olsa da varisi Guidobaldo da Montefeltro ve karısı Elisabetta Gonzaga, Raffaello’nun gençliği boyunca onun mirasını sürdürmüştür.

9. Raffaello Sanzio’nun Babası Giovanni Santi Bir Ressamdı

Raffaello’nun kanında sanat vardı. Babası Giovanni Santi, Raffaello’nun memleketinde bir saray ressamıydı. Bu nedenle, Raffaello büyük olasılıkla biçimlendirici yıllarını mahkemeyle temas halinde geçirdi. Giovanni Santi, Urbino sarayı için sunaklar ve portreler çizdi ancak Raffaello 11 yaşındayken vefat etti. Bu durum onu yetim bıraktı çünkü o henüz sekiz yaşındayken annesi de vefat etti.

9. raffaello sanzio'nun babası giovanni santi bir ressamdı
raffaello sanzio’nun babası giovanni santi’nin en ünlü eserlerinden biri

Raffaello muhtemelen sanatsal pratiğinin çoğunu babasından öğrenemeyecek kadar gençti ama kesinlikle erken yaşlardan itibaren sanat ve hümanizm için büyük bir takdir kazandı.

İlginizi Çekebilir: Ünlü İtalyan Ressam Caravaggio Hakkında 27 İlginç Bilgi

10. Raffaello Sanzio Kısa Sürede Üstadını Geride Bırakmıştı

17 yaşına geldiğinde, Raffaello zaten tam eğitimli bir sanatçı olarak kabul edildi ancak henüz kendi pratiğini başlatmaya hazır değildi. Bunun yerine, o zamanki sanatçıların standart yolunu izledi ve kurulu bir atölyede asistan oldu.

Raffaello’nun durumunda bu, Perugia kasabasına taşınmak ve erken Rönesans’ın en önde gelen ustalarından biri olan Pietro Perugino için çalışmak anlamına geliyordu. Perugino, yağlı boyayı ilk benimseyen biriydi ve Papa IV. Sixtus için Sistine Şapeli’nin duvarlarını boyamak için çalışırken başarıyı yakaladı.

10. raffaello sanzio kısa sürede üstadını geride bırakmıştı
sistine şapeli

Raffaello’nun erken dönem stili Perugino’yu yakından taklit etmiştir ancak Raphael kısa sürede efendisini geride bırakır. Aslında, Perugino’dan başlangıçta Papa II. Julius tarafından Vatikan’daki Incendio del Borgo’nun Stanza’sını boyaması istendi. Ancak kısa süre sonra papanın tercih ettiği tarzı Raffaello’ya geçti. Bu seçim, Raffaello’nun kariyeri üzerinde büyük bir etkiye sahip olacaktır.

11. Raffaello Sanzio’nun Çok Fazla Asistanı Vardı

Raffaello kendi başına bir usta olduğunda, oldukça etkileyici olan 50 asistanlık bir stüdyo kurdu. O zamanlar yaygın bir uygulama olduğu gibi asistanları çizimlerini alıp onun adına bitmiş parçalara dönüştürmek için iyi eğitilmişlerdi.

Raffaello, en önemli görevlerinde ilerleme kaydetmesine yardımcı olan iyi yağlanmış bir makine çalıştırdı. Ekibin başı olarak, işi devredecek ve kalitenin kendi standartlarına uygun olmasını sağlayacaktı. Ekibin verimliliği, bu ölüm anında Raffaello’nun üzerinde çalıştığı komisyonları yerine getirebilecekleri anlamına geliyordu. En iyi örnek olarak Konstantin’in Vatikan’daki Salası örnek verilebilir. Raffaello esere ölümünden sonrasına kadar başlamamıştı bile. Bunun yerine, bu resimler Raffaello’nun en iyi yardımcıları Giulio Romano, Gianfrancesco Penni ve tasarımlarından sonra onları uygulayan Raffaellino del Colle’nin eseridir.

12. Raffaello Sanzio Genç Yaşta Vefat Etti

Raffaello kısa hayatına çok şey sığdırdı. 37. doğum gününde tamamen açık olmayan nedenlerle vefat etti. Tarihçiler, olası teoriler olarak zatürre, akciğer hastalığı ve aşırı çalışmadan kaynaklanan bitkinliği sıraladılar. Sebep ne olursa olsun erken ölümü hem hayranları için hem de sanatseverler için bir trajediydi.

Ölümünden önceki iki hafta içinde işlerini düzene koydu ve Pantheon’a gömülmeyi talep etti. Papa da dahil olmak üzere büyük kalabalığın katıldığı büyük bir cenaze töreninden sonra isteği kabul edildi ve bugün mezarını ziyaret etmek hala mümkün. Sanata yaptığı katkılar o kadar fazla ki hem yaşarken hem de günümüzde hala Raffaello’nun etkisi devam etmektedir ve edecektir de.

İlginizi Çekebilecek Bir Başka İçerik: Ünlü İtalyan Ressam Michelangelo Merisi da Caravaggio Kimdir?

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

İlgili Makaleler

Başa dön tuşu