Bağırsak kanseri bir diğer adı ile kolon kanseri olarak da bilinir. Dünya çapında en sık görülen üçüncü kanser tipi olarak bilinir. Kadın ve erkeklerde kansere bağlı ölüm nedenleri arasında da üçüncü sırada yer alır. Fakat erken teşhis konulursa tedaviye başlandığında en hızlı etki gösteren kanserlerden biridir. Kolon ile bağırsak birbirine bağlı parçalardır. Kolon, bağırsağın yaklaşık 1,5-2 metresini oluşturur.
Kolon ve rektum bağırsağın tamamını oluştururlar. Kolon tüp şeklinde bir organken, rektum dışkının atılmasını sağlayan bağırsağın son parçasıdır. İnce bağırsaktan gelen sindirilmiş besinler kolona düşerek kalan gıdalar orada sindirilir. Atılacak kısım rektuma gelir ve burada bekler. Kolon kanserinde ise kanser hücresi kolonda başlayarak bazı durumlarda polipleşmeye döner.
Erken tanı konulursa yayılım göstermeden tedavi edilebilir fakat erken tanı konulmazsa önce kolon duvarında yayılım gösterir. Yayılım gerçekleştiğinde metastaz adı verilen durum yaşanabilir. Yani, kanser hücresi farklı organlara yayılabilir. Özellikle kan yolu ile akciğer, karaciğer ve mide gibi hayati organlara sıçrayabilir.
Bağırsak Kanseri Belirtileri
Bağırsak kanseri belirtileri hastada yavaş ve seyrek aralıklarla görülür. Bu nedenle anlaşılması ilk etapta zordur. İlk belirtisi dışkılamada değişikliktir. Sıkı takip yapılırsa bağırsak kanseri teşhisi kolayca koyulabilir. Genel anlamda belirtileri şu şekilde gösterebiliriz;
- Dışkı yapılsa da bağırsağın tam boşalmamış hissi
- Dışkılama düzeninde değişiklikler (ishal ya da kabız olma)
- Dışkıda kan görülmesi
- Dışkı esnasında ağrı hissedilmesi
- Dışkıda şeffaf salgı görülmesi
- Karında ağrı ve şişlik
Bu belirtilerin hasta tarafından fark edilmesi kolaydır. Ayrıca erken teşhis için oldukça önemlidir. Bu belirtilerin ardından dolaylı olarak kansızlık, baş dönmesi, kilo verme ve karında ağrı hissinin artması gibi belirtiler ortaya çıkar. Bu belirtilerin erken fark edilmesi için hastanın kendini yakından takip etmesi ve hiçbir belirtiyi hafif görmemesi gerekir.
Bağırsak Kanseri Neden Olur?
Diğer kanser türlerinde olduğu gibi bağırsak kanserinde de genetik faktörlerin önemi büyüktür. Ailede kolon kanseri görülmüşse kişinin de kolon kanseri olma riski artış gösterir. Genetik faktörün yanı sıra yaş faktörü de etkilidir. Özellikle 50-60 yaş aralığındaki kişilerde daha sık görülür. Bu yaşlardaki kişilerin bağırsağında oluşan iyi huylu polipler zamanla kansere dönüşebilir. Polipler bağırsakta görülen çıkıntılardır. Bu çıkıntılar görüldüğünde takip edilmesi, bağırsak kanserinin oluşmasını önleyebilir.
Genlerde görülen birtakım değişmelerin sonucunda da kanser riski artış gösterebilir. Bazı kişilerde altta yatan kronik bağırsak hastalığı bulunur. Sigara kullanımı ve sağlıksız beslenme düzeni de bu hastalığı tetikleyebilir. Bağırsak kanseri nedenlerini daha iyi incelemek için İlaçsız Yaşıyoruz sitesini ziyaret edebilirsiniz.
Bağırsak Kanseri Evreleri
Bağırsak kanseri evreleri, kesin sınırlarla ayrılmaz fakat hastalığı belirlemek adına 5 evrede incelenir. Bu evrelerde kanser farklı belirtiler verir ve hastalığın ne durumda olduğunu gösterir. Evreleri şu şekilde inceleyebiliriz;
- Evre: Bağırsak kanserinin birinci evresi ilk tanıyı koyma konusunda oldukça önemlidir. Bu evrede sadece takip yapılır, kemoterapi vb. gibi tedavilere gerek duyulmaz.
- Evre: Bu evrede bağırsak tutulumu görülür. Kolonun bir bölümünün bu evrede alınması gerekebilir.
- Evre: Kolonun dışında yayılım görülebilir. Ancak çok uzak organlarda görülmez. Bu evrede fark edilen bir durum olmasında kolonun büyük bir kısmı alınabilir. Bu evrede kemoterapi tedavisi yüksek risk içeren kişilere verilir.
- Evre: Kolon kanserinin 3.evresinde kanser lenf bezlerine yayılmış durumdadır. Bu evrede kanserin yayılması hızlı bir şekilde görülür. Yayılan dokular cerrahi operasyon ile alınarak kemoterapi tedavisine devam edilir.
- Evre: Kanserin son evresinde uzaktaki organlara da yayılım görülür. Hastanın durumu da artık çok ağır vaziyettedir. Bu evrede cerrahi operasyon tercih edilmez, bunun yerine kemoterapi ve radyoterapi ile tedaviye devam edilir. Bu tedavilerin ardından kanserli hücrede küçülme beklenir. İstenen küçülme gerçekleşir ve hasta ameliyatı kaldırabilecek durumdaysa cerrahi yöntemle kanserli hücre alınır.
Bağırsak Kanseri Tanısı Nasıl Konulur?
Kanser tanılarında sıklıkla kolonoskopi ve endoskopik yöntemler tercih edilir. Hastalığın teşhis edilmesi diğer kanser türlerine göre daha kolaydır. Kolonoskopi ile bağırsakta oluşan polipler de alınabilir. Böylece hem tanı hem tedavi aynı anda uygulanmış olur. Teşhis aşamasında hastadan çoğunlukla dışkı tahlili de istenir. Endoskopi aşamasında alınan parçalar da detaylı bir şekilde incelenir. Patolojik olarak kesin kararın verilebilmesi için MR, PET ve tomogrofi sonuçlarının da birlikte değerlendirilmesi gerekir.
Bağırsak Kanserinin Tedavisi Nasıl Olur?
Bağırsak kanseri tedavileri genel kapsamda hastanın yaşam kalitesini arttırmaya yöneliktir. Kanseri tamamen vücuttan atmak oldukça zordur. Kanser oluşmaya yönelik olan polipler kolonoskopi ile alınır. Cerrahi tedaviler de ilk etapta gereklidir. Kanser metastaza uğramışsa kemoterapi gibi tedavilerle kanser hücresinin küçülmesi beklenir. Yaşam kalitesini arttırmak için yapılan tedaviler şu şekildedir;
- İnvaziv cerrahi yöntem: Kolonun bir bölümünün kesilmesi işlemine verilen isimdir. Genellikle işe yarayan bir tedavi yöntemidir.
- Torbaya dışkılama: Hastanın ameliyat ile kolonunun son bölümü alınırsa tedavi için bu yönteme başvurulur. Bazı durumlarda da bağırsağın görevini yerine getirememesi sebebiyle bir süre torbaya dışkılama yöntemi kullanılır.
Bağırsak Kanserinden Korunma Yolları Nelerdir?
Bağırsak kanserinden korunmanın en etkili yolu sağlıklı ve düzenli beslenmektir. Lifli besinler tüketmek bağırsak sağlığını korumaya yönelik gıdalardır. Aşırı yağlı ve baharatlı yiyecekler bağırsakları yorar. Günlük olarak yeterinde D vitamini almak da önemlidir. Fazla kilo da bağırsak kanserini tetikler. Bu nedenle kilolu insanların zayıflaması gerekir. Eğer ailede genetik bir durum söz konusuysa düzenli olarak kontrol yaptırmakta da fayda var.
Bağırsak Kanseri Olan Kişiler Nelerden Uzak Durmalı?
Kemoterapi ve ameliyat vücudu yoran tedavilerdir. Kanser hastalarında vücudun bağışıklığını korumak adına sağlıklı beslenmek önemlidir. Uzak durmanız gereken tüketimler arasında tütün, şekerli gıdalar, yağlı yiyecekler, asitli içecekler kızartma çeşitleri ve kafein yer alır.
Bağırsak Kanseri Hastaları Nasıl Beslenilir?
Tedavi sürecinde öncelikle bol su tüketmelisiniz. Sonrasında posalı yiyecekler, sebze meyve ve beyaz et gibi gıdalar bağırsağı yormayacak ve bağışıklığınızı güçlendirecektir.
İlginizi Çekebilir: Meme Kanseri Hakkında Ne Kadar Bilginiz Var
