Bilgi

Enneagram Nedir?

Enneagram Kişilik Sistemi: 9 Farklı Kişilikten Hangisisin?

Enneagram nedir diye düşünüyorsanız ve bu konu hakkında daha önce hiçbir bilginiz yoksa ve ilk kez karşınıza bu yazı çıktıysa ilginizi çekecek olan bu kişilik modellerine mutlaka bakmalısınız. Enneagram, Yunanca’da “dokuz” anlamına gelen “ennea” ve “nokta ya da şekil” anlamına gelen “gram” kelimelerinden oluşmaktadır ve “dokuz nokta” anlamına gelmektedir.

Enneagram nedir?

Bir kişilik modeli olan Enneagram Oscar Ichazı tarafından modern dünyaya duyurulmuştur. 1960’lı yıllardan günümüze birçok psikiyatr ve araştırmacı tarafından da bilimsel çalışmalara konu olmuştur. Sufizm bilgeliği ile ortaya çıkan enneagram temel olarak insanın kendini tanıma sanatı olarak ifade edilmektedir. Son zamanlarda adı sıklıkla duyulan ve konuşulan enneagram aslında sanılanın aksine yeni bir uygulama değildir. Enneagram sisteminde dokuz ana kişilik tipi bulunmaktadır ve kişinin kendisini tanıması bu dokuz kişilik tipinin hangisinin kendisine ait olduğunu, tutkularını ve zaaflarını bilmesinden geçmektedir. Kişilik tipleri temel olarak belirgin bir biçimde birbirinden ayrılan, dokuz ayrı düşünme, hissetme ve eyleme geçme tarzından oluşmaktadır. Bu noktada amaçlanan, kişilik tiplerini öğrenmekten çok kişinin kendi kişiliğini tanıyarak gerçek Öz’e ulaşmasıdır.

Enneagram Kişilik Sistemi Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Enneagram nedir sorusu hala kafanızda net bir cevaba ulaşamamış olabilir ama endişe etmeyin. Enneagram testine göre her insanın kendine ait bir Öz’ü vardır ve doğumdan itibaren kişiliğin oluşmasıyla birlikte özün üstü yavaş yavaş örtülür ve zamanla görünmez hale gelir. Enneagram, ben diye adlandırdığımız fakat “çoğul” olan pek çok kişilik özelliğinin bünyemizde bir araya geldiği organizasyonun yapısını tanımamızı sağlayan bir metodolojidir. İnsanın sonsuz derinlikleri olduğu gibi enneagramın da sonu yoktur ve enneagram insanın o sonsuz derinliklerini incelemektedir. Bu yüzden enneagram felsefesi aynı zamanda kendini tanıma ve kendini bilme felsefesi olarak da değerlendirilmelidir.

Enneagram Nasıl Uygulanır ve Kullanım Alanları Nelerdir?

Enneagramın ne olduğuna değindikten sonra bu metodolojinin nasıl uygulandığı da merak konusu. Bir öğreti olmasının yanı sıra bir kişilik testi olan enneagramın uygulama alanlarına baktığımızda sosyal yaşam içinde, iş hayatında, akademik çevrelerde etkin bir şekilde kullanıldığını görmekteyiz. Enneagramın gelişmiş ülkelerin üniversitelerinde bir ders olarak öğretildiği de bilinmektedir. Özellikle Amerikan üniversitelerinin işletme, psikoloji ve tıp bölümlerinde enneagram kullanılmakta; Harvard Üniversitesi Hukuk Fakültesinde de kişilik analizi, uygulamalı olarak bir ders niteliği taşımaktadır. Bu konuda eğitim veren farklı kurumlara da ilerleyen satırlarda değineceğiz.

Enneagram Eğitimleri

Bazı kurumlarda da orduda özel görevli personellerin yetiştirilmesinde enneagram eğitimleri verilmektedir. CIA, FBI ve Alman ordusu enneagram eğitimleri veren kurumlardan bazılarıdır. İşletme ve satış, pazarlama gibi alanlarda da personel seçiminde yine bu sistemden yararlanılmaktadır. Görüldüğü üzere enneagram metodolojisinin günümüz dünyasında kullanım alanları yaygın olmakla birlikte hemen her alanda çeşitlilik göstermektedir.

Enneagram Nasıl Uygulanır?

Enneagramın nasıl uygulandığı konusunda ise yalnızca testin kişilik belirlemede yeterli olmayacağının bilinmesi de gerekmektedir. Bu testin uygulanmasında, tanımlanan dokuz tipten hangisine ait olduğunuz, yapılacak kişilik testi ile belirleniyor. Bu teste Google arama moturundan “enneagram testi” aramasıyla çeşitli web sitelerden ulaşabilmek ise oldukça kolay.

Testte karşınıza gelen sorular iç dünyanıza yönelik sorular soruyor ve sizden dürüst cevaplar vermenizi bekliyor. Örnek vermek gerekirse, “Ben bir mükemmelliyetçiyim? Sorusunun altında yer alan “Bu madde bana çok uyuyor”, “Bu madde bana uyuyor”, “Bu madde bana bazen uyuyor”, Bu madde bana nadiren uyar” şeklindeki cevaplardan size en uygun olanı dürüstçe seçmeniz ve diğer sorulara ilerlemeniz gerekiyor.

Kişilik tipleri ilgili başka bir yazı daha okumak isterseniz İnterneti sallayan kişilik testi – İlk Ne Görüyorsun yazımıza göz atabilirsiniz!

Enneagram Testleri

Testin sonunda ise birazdan bahsedeceğimiz dokuz kişilik tipinden hangisine ait olduğunuz sonucuna ulaşabiliyorsunuz. Ancak bu testin tek başına yeterli olmadığı, testin yalnızca bir ön belirlenim olduğu unutulmamalıdır. Çünkü insan son derece karmaşık bir yapıdır ve tek bir testin bir insanın kişiliğini tümüyle çözdüğünü söylemek doğru değildir.

Enneagram yöntem olarak insanın kişiliğini yüzde yüz çözme iddiasında olmasa da dokuz modelin tanımları üzerinden kişinin iç dünyasına bakıp yolunu çizmesi mümkündür. Analitik olmasından, tutarlı olmasından ve rasyonel önermeleri olmasından dolayı ise gerçek bir rehberdir.

Enneagram Kişilik Tipleri

Enneagram modelinde insanın üç potansiyeli bulunmaktadır. Bunlar; duygu merkezi, zihin merkezi ve içgüdü merkezidir. Bu merkezlerin her birinde ise üçer kişilik tipi vardır. Enneagram, her bireyi bir kişilik tipi doğrultusunda değerlendirmekle birlikte kanat tip, stres noktası, güven noktası gibi kavramlarla kişilik tiplerinin kalıplarını genişleterek daha özgün bir hale gelmesini sağlamaktadır. Bu kısa açıklamanın ardından enneagram kişilik tiplerinin neler olduğuna bakabiliriz.

Enneagram nedir sorusunun yanıtını kısaca vermeye çalıştık. Şimdi de bu kişilik sistemindeki kişi tiplerine tek tek bakalım!

Tip 1- Mükemmeliyetçi

Ortalama Tip 1’lerde kişi hep haklı olmak ister ve haklı olduklarını düşünür. Sosyal ilişkilerinde eleştireldirler. Fazlasıyla tedbirlidir ve hata yapmaktan korkarlar. İdealist ve kusursuz iş odaklıdırlar. Yanlış yapmaktan korkarlar, risk almayı ise sevmezler. Bu tipin güçlü yönleri; düzenli, disiplinli idealist ve vicdanlı olmalarıdır. Zayıf yönleri ise yargılayıcı, uzlaşmayan ve eleştirel, esnek olmayan bireylerdir.

Tip 2- Yardımcı

Ortalama Tip 2’ler yardımsever, cömert, sevgi ve ilgi bekleyen, hoşgörülü bireylerdir. İlişkilerinde bağlılık ve sevgi arayışındadırlar. Samimi ilişkiler kurarlar ve alçakgönüllüdürler. Yalnız kalmaktan korkarlar. Bu tipin kişilik özelliğinin güçlü yönleri; empati yeteneğinin gelişmiş olması, motive edici ve ince düşünceli olmasıdır. Zayıf yönleri ise aşırı fedakâr, alıngan ve talepkâr olmalarıdır.

Tip 3- Başaran

Ortalama Tip 3’ler ortama uyum sağlayan, sonuç odaklı ve rekabetçi kişilerdir. Bulundukları ortamda imaj ve statüye önem verirler. Başladıkları işlerin en iyisi olana kadar mücadele ederler. Güçlü yönlerine baktığımızda başarılı, uyumlu ve odaklanma yeteneklerinin güçlü olduğu, zayıf yönlerinin ise kinci ve benmerkezci olduğu görülür.

Tip 4- Özgün

Ortalama Tip 4’ler içe dönük, yaratıcı ve sanatçı ruhludurlar. Estetiğe önem verirler, kıskanç ve değişken bir ruh haline sahiptirler. Romantik, gizemli ve farklı bir tarzları vardır. Güçlü yönleri sanatçı ruhlu, özgün, kibar olmaları iken zayıf yönleri melankolik, kıskanç ve karamsar olmalarıdır.

Tip 5- Gözlemci

Ortalama Tip 5’ler yenilikçi, objektif ve araştırmacıdır. Mesafeli ve serinkanlı oldukları için yalnız kalmayı severler. Meraklı, çalışkan ve entelektüeldirler. Bu kişiler güçlü hafıza ve yaratıcı zekaları ile ön plana çıkarlar. Güçlü yönleri araştırmacı, yenilikçi, objektif ve öğrenmeye açık olmalarıdır. Zayıf yönleri ise saygısız, insanlarla iç içe olmaktan ve bağlanmaktan çekinirler.

Tip 6- Sorgulayan

Ortalama Tip 6’lar şüpheci, kendini adayan, dürüst tiplerdir. Sorumluluk sahibidirler, sözünde durmaya gayret ederler. Şüpheci bir tutumları olduğundan güven duymadıkları bir ortamda ve işte bulunmazlar. Bu kişiler kriz anlarında ne yapmaları gerektiğini çok iyi bilirler. Güçlü yönleri sadık, takım oyuncusu, görev bilincine sahip olmalarıdır. Zayıf yönleri ise endişeli, şüpheci ve aksi tavırlar sergileyebilirler.

Tip 7- Maceracı

Ortalama Tip 7’ler çok yönlü, eğlenceli, yeniliğe açık, yüksek enerji sahibidirler. Anı yaşamaktan hoşlanırlar, maceraperesttirler. Mutlu ve pozitiftirler, olumsuz durumlardan uzak durmayı seçerler. Güçlü yönleri neşeli, enerjik, yenilikçi olmalarıdır. Zayıf yönleri ise maymun iştahlı, dağınık, hiperaktif, konsantrasyonunu çabuk kaybeden ve dürtülerine boyun eğen tavırları olmasıdır.

Tip 8- Reis

Enneagram nedir sorusu sizi bu kişilik tiplerine kadar getirmiş olabilir.  Tipiniz Reis olarak çıkmış olabilir. Ortalama Tip 8’ler özgüven sahibi, kararlı, baskı kurmayı seven, sorumluluk almaya istekli ve başaran tiplerdir. Çevresine karşı korumacı, lider ve savaşçıdırlar. Güçlü yönleri kendinden emin, cesur ve adil olmaktır. Zayıf yönleri ise zaman zaman kavgacı, sahiplenici ve baskın karakter sergilemeleridir.

Tip 9- Uzlaşmacı

Ortalama Tip 9’lar uyumlu, destekleyici ve kaostan holşanmayan kişilerdir. Gerginlikten uzak durma eğilimindedirler, huzuru ve uyumu ararlar. Bu kişiler iyi birer dinleyicidirler, rahatlatıcı yanları vardır ama hayır diyemezler. Kendi enerji ve potansiyellerini göstermede geri planda kalırlar. Güçlü yönlerinde uyumlu ve sakin tavırları vardır. Zayıf yönleri ise üşengeç, iddiasız, kararsız ve unutkan olmalarıdır.
Enneagram hakkındaki yazımızı burada sonlandırırken Tao Te Ching’in, “Başkalarını bilen akıllanır. Kendini bilen ise aydınlanır.” Sözüyle kişinin kendini tanımasının ve kendi bilincinde olmasının önemine de dikkat çekmemiz gerekir.

Bu yazımız hoşunuza gittiyse psikolojiye merakınız var demektir. Sizler için seçtiğimiz bir diğer yazımız için;  Psychedelic Yani Saykodelik Bir Sanatçı Olabilir Misiniz? Nedir Bu Saykodelik Sanat Türü? konusuna göz atabilirsiniz.

İlgili Makaleler

Başa dön tuşu