Sağlık

Depresyon Nedir?

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından yapılan araştırma ve çalışmalara göre nüfusun neredeyse yüzde 4.5’i psikolojik rahatsızlıklardan biri olan depresyonda. Araştırmalar sonucu yayınlanan rapora göre depresyon, neredeyse 400 milyon insanda görülüyor. Bu psikolojik rahatsızlık, en çok 60-65 yaş aralığında bulunan bireyleri etkiliyor. Araştırmalar sonucu yayınlanan rapora göre Türkiye’de 4 milyonun üzerinde insan bu rahatsızlığın içindedir. Son 10 yıl içerisinde bu psikolojik rahatsızlığın tanısı yüzde 9.1 oranında artış göstermiştir. Depresyon, kadınlarda yüzde 5.4, erkeklerde ise yüzde 4.6 oranındadır. Bu rakamlar dahilinde çıkarılacak yargıya göre, dünyada neredeyse her yirmi kişiden biri bu psikolojik rahatsızlığı geçirir. Dünya genelinde neredeyse salgın haline dönüşmüş bu psikolojik rahatsızlık için merak edilen tüm soruları sizler için derledik.

Depresyon Nedir?

Depresyon, süreklilik teşkil eden üzüntü duygusu ile ilgi kaybına neden olan bir psikolojik rahatsızlıktır. Bu psikolojik rahatsızlık aynı zamanda majör depresif bozukluk ya da klinik depresyon olarak da adlandırılır. Bu durumdan rahatsız olan bireylerin hisleri, düşünceleri ve davranışları olumsuz etkilenir. Bu olumsuz etki sonucunda çeşitli duygusal ya da fiziksel sorunlar ortaya çıkar. Günlük, yaşamsal aktivite veya sosyal aktivite yaparken depresyondaki birey birtakım sorunlar yaşar ve hayat üzerinden anlamsal sorgulamalara başlar.

Bu psikolojik rahatsızlık sadece ruh halini, düşünceleri ve davranışlara etki etmez, aynı oranla vücudu da olumsuz etkiler. Bu psikolojik rahatsızlık, sırt, mide ve baş ağrıları gibi vücut ağrılara neden olabilir. Depresyonda olan bir bireyin bağışıklık sistemini zayıflattığı için soğuk algınlığı ve diğer enfeksiyonlara da bireyi hastalıklara karşı savunmasız yapabilir.

Depresyon sadece keyifsizlik durumu yaşatan veya anlık bireye zayıflık katan bir duygu durumu değildir. Bu psikolojik rahatsızlık aynı zamanda kısa bir süre içerisinde çözülecek düzeyde basit bir sorun değildir. Bu psikolojik rahatsızlık tedavi gerektiren tıbbi bir durumdur. Bu tedavi süreci tedavinin düzeyine göre uzun ya da kısa sürer. Depresyona sahip bireylerin birçoğu ilaç, psikoterapi veya ikisinin birleşimi ile devam eden bir tedavinin sonucunda normal hayatına döner.

Bu psikolojik rahatsızlık çoğunlukla 20’li ya da 30’lu yaşlarda başlar ancak her yaşta da meydana çıkar. Erkeklere oranla kadınlarda depresyon teşhisi daha fazla konulmaktadır. Bu durumun nedeni olarak ise kadınların erkeklere oranla daha yaygın olarak tıbbi yardıma başvurması olduğu düşünülmektedir.

Depresyon Belirtileri Nelerdir?

Bu psikolojik rahatsızlığın en belirgin belirtisi yorgunluk hissidir. Bunun dışında birden fazla belirtiler de bulunmaktadır.

  • Üzgün ve umutsuz hissetmek,
  • Depresif bir ruh haline bürünmek,
  • Bir zamanlar zevk alınan aktivitelere karşı ilgi kaybı,
  • Kilo alma veya kilo verme gibi fiziki değişiklikler,
  • Uyku düzensizliği. Çok uyumak veya uyumakta zorluk çekmek,
  • Enerji kaybı ve artan yorgunluk hissi,
  • Fiziksel aktivitede artış,
  • Harekette ve konuşmada durgunluk veya yavaşlama,
  • Kendini değersiz görme,
  • Suçluluk hissi,
  • Konsantre bozukluğu,
  • Kararsızlık,
  • Ölüm ya da intihar düşünceleri
depresyon belirtileri nelerdir?
depresyon belirtileri nelerdir?

Depresyonu Tetikleyen Nedenler Nelerdir?

Depresyona neyin tetiklediği tam olarak bilinmemektedir. Birçok psikolojik rahatsızlıkta olduğu gibi, çeşitli faktörler söz konusu olur. Bu psikolojik rahatsızlık kalıtsal faktörlerden de etkilenir. Depresyona neden olabilecek genler var mı varsa bu genlerin saptanması için çalışmalar günümüzde hala devam etmektedir.

Bu psikolojik rahatsızlığa sahip olan kişilerin beyinlerinde fiziksel açıdan görülür bir değişiklik olduğu bilinmektedir. Bu değişikliğin insan fizyolojisine önemi hala belirsizdir, ancak bilim insanları depresyonun nedenlerinin saptanmasına yardımcı olacağı sonucuna varmıştır.

Hormon dengesindeki değişiklikler de bu psikolojik rahatsızlığı tetikleyen nedenlerdendir. Hormon dengesindeki değişiklikler, hamilelik ile doğumdan sonraki haftalarda ya da aylarda, tiroid problemlerinde, menopoz döneminde veya başka bir rahatsızlıkta ortaya çıkar.

İlginizi Çekebilir: Distimi Nedir?

Nörotransmitterler doğal olarak meydana gelen ve depresyonda rol oynayan beyin kimyasalları olarak bilinmektedir. Son araştırmalara göre, bu nörotransmitterlerin görevlerindeki değişikliklerin ve duygu-durum normalinin korunmasında rol oynayan nöro-devrelerle nasıl etkileşim halinde olması depresyonu anlamakta ve bu psikolojik rahatsızlığın tedavi edilmesinde önemli bir rol oynayabileceğini göstermektedir.

Bu durumlarla birlikte;

  • Erken anne veya baba kaybı,
  • Madde ve alkol kullanımı,
  • Anksiyete bozukluğu,
  • Toplumda varolan cinsiyet eşitsizliği,
  • Düşük sosyoekonomik durum,
  • İşsizlik,
  • Yaşlılık,
  • Daha önce depresyona girmiş olma,
  • Diğer psikiyatrik tanılardan herhangi birine sahip olma,
  • Yakın zamanda yaşanan önemli olaylar,
  • Çocukluk döneminde yaşanan travmalar,
  • Cinsel veya fiziksel istismar,
  • Hormonsal değişiklikler,
  • Tedavi amaçlı kullanılan bazı ilaçlar,
  • Tıbbi hastalıklar.
depresyonu tetikleyen nedenler nelerdir?
depresyonu tetikleyen nedenler nelerdir?

Depresyon Nasıl Teşhis Edilir?

Bu psikolojik rahatsızlığın teşhisi genellikle fiziki muayene ile başlar. Fiziki muayene esnasında doktor bireyin sağlığı hakkında birtakım sorular sorarak bireyin durumunu analiz eder. Doktorun bu şekilde sorular sorması, depresyonun altta yatan bir fiziksel sağlık sorunu ile bağlantı oluşturmasıdır.

Doktorun sorular sormasının ardından laboratuvar testleri gerekir. Doktor doğru teşhis koymak için öncelikle kan testi veya düzgün çalıştığından emin olmak için tiroid bezi için hormon testi yapar.

Bir sonraki aşamada ise psikiyatrik olarak bir değerlendirme gerçekleşir. Akıl sağlığı uzmanı, bireyin göstermiş olduğu davranışlar ile belirtileri, düşünceleri, duyguları ve davranışları hakkında bilgi edinmek için bireye sorular sorar. Bireyin bu soruları yanıtlamasını bir anket doldurarak da yapar.

"<yoastmark

Depresyon Türleri Nelerdir?

Tıp uzmanları bireyin bu psikolojik rahatsızlığın türünü netleştirmek çeşitli belirtiler ya da özellikler arar. Bir belirti ya da özellik, bir depresyon türünün varlığına işaret eder. Bazı depresyon türleri;

  • Anksiyete Sıkıntısı: Herhangi bir neden olmaksızın huzursuzluk ya da olası bir durumda kontrol kaybı hakkında endişeye kapılma.
  • Atipik özellikler: Bazı olaylar sonucunda geçici olarak ve kısa süreli mutluluk hissetme, iştah artışı, aşırı uyku ihtiyacı, reddedilmeye karşı aşırı duyarlılık gösterme ve uzuvlarda yaşanan ağırlık hissi.
  • Karışık özellikler: Yüksek benlik saygısı ve çok fazla konuşma.
  • Katatoni: Kontrol edilemeyen motor aktivitesi olarak bilinen bir psikolojik rahatsızlıktır. Amaçsız hareketler içeren veya sabit ve katı duruşların bulunduğu depresyondur.
  • Melankolik özellikler: Bir zamanlarda keyiflendiren yani zevk alınan bir duruma karşı tepkilerde meydana gelen soğuma faktörü ile bilinen depresyondur. Sabahları erken uyanma süreci ile kötüleşen ruh hali, halsizlik gibi belirtileri vardır.
  • Mevsimsel özellikler: Mevsim değişiklikleri sonucu meydana gelir. Güneş ışığına daha az maruz kalma ile tetiklenen genellikle kış aylarında sık görülen depresyon türü.
  • Peripartum başlangıcı: Hamilelik sırasında veya doğumdan sonraki hafta veya aylarda yani postpartum dönemlerinde ortaya çıkar.

İlginizi Çekebilir: Doğum Sonrası Depresyonu Nedir?

  • Psikotik özellikler: Bireyin kişisel olarak yetersiz hissetmesi ya da halüsinasyonlar tarafından eşlik edilen psikolojik rahatsızlık.

Bu psikolojik rahatsızlıklar için doğru teşhis almak uygun tedavinin uygulanması oldukça önemli bir durumdur. Başka tıbbi sorunlar da bir semptom olarak depresyon belirtileri içerir.

Bu türlerin arasında; Bipolar bozukluk, Siklotimik bozukluk, yıkıcı ruh hali düzensizliği bozukluğu, kalıcı depresif bozukluk premenstrüel disforik bozukluk veya bazı reçeteli ilaçların kullanımı vardır.

Depresyonun Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Bu psikolojik rahatsızlığa sahip olan birçok birey için ilaçlar ve psikoterapi etkili bir tedavi yöntemidir. İlk aşamada doktor veya psikiyatrist belirtileri veya semptomları biraz olsun hafifletmek için çeşitli ilaçları reçeteye ekler. Bu durumla birlikte, depresyonu olan birçok birey bir psikiyatrist, psikolog veya diğer akıl sağlığı uzmanı ile psikoterapiler alarak tedavi olur. Şiddetli yani ağır depresyon sonucunda birey hastanede kalır veya belirtiler düzelene kadar ayaktan tedavi programı uygulanır.

depresyonun tedavi yöntemleri nelerdir?
depresyonun tedavi yöntemleri nelerdir?

İlgili Makaleler

Başa dön tuşu