Huzursuz Bacak Sendromu Neden Olur? Nasıl Geçer?

Huzursuz bacak sendromu neden olur? Nasıl geçer? Huzursuz bacak sendromu, stres, kaygı, korku gibi hoş olmayan hisleri gidermek için bacakları hareket ettirme dürtüsünün ortaya çıktığı yaygın bir durumdur. Dünya genelinde her 20 kişiden 1’inin hayatlarının bir döneminde huzursuz bacak sendromu yaşadığı tahmin edilir. Kadınların huzursuz bacak sendromu geliştirme olasılığı erkeklere göre iki kat daha fazladır.  Her yaşta başlama ihtimali vardır ancak yaşllılıkla birlikte risk giderek artar. Ayrıca, ailede huzursuz bacak sendromu öyküsü varsa risk daha yüksektir.

Huzursuz Bacak Sendromu Belirtileri Nelerdir?

Huzursuz bacak sendromunun ana semptomu, bacakları hareket ettirmek için karşı konulamaz bir dürtüdür. Dürtü genellikle akşamları veya geceleri daha kötüdür. Bazen kollar da etkilenir. Bazı kişilerde huzursuz bacak sendromu belirtileri ara sıra görülürken bazılarında her gün görülür. Semptomlar hafif ila şiddetli arasında değişebilir. Ağır vakalarda, huzursuz bacak sendromu çok rahatsız edici olabilir ve kişinin günlük aktivitelerini bozabilir. Huzursuz bacak sendromu olan kişiler semptomları şu şekilde tanımlar:

• Ağrıma
• Yanma
• Emekleme isteği
• Sürünme isteği
• Elektrik çarpmasına benzer hisler
• Kaşıntı
• Çekilme hissi
• Karıncalanma

Semptomlar başladığında rahatsızlığı gidermenin tek yolu bacakları hareket ettirmektir. Dürtüler, kişi dinlenirken veya hareketsizken ortaya çıkma eğilimindedir.

Huzursuz Bacak Sendromu Neden Olur?

Çoğu durumda, huzursuz bacak sendromunun belirgin bir nedeni yoktur. Bu, idiyopatik veya birincil huzursuz bacak sendromu olarak bilinir ve ailedeki diğer üyelerde de görülebilir. Bazı nörologlar, huzursuz bacak sendromu semptomlarının, vücudun dopamin adı verilen bir kimyasalla nasıl başa çıktığıyla ilgili olabileceğine inanırlar. Dopamin, kas hareketinin kontrolünde yer alır ve huzursuz bacak sendromu ile ilişkili istemsiz bacak hareketlerinden sorumlu olabilir. Bazı durumlarda, huzursuz bacak sendromu, demir eksikliği anemisi veya böbrek yetmezliği gibi altta yatan bir sağlık durumundan kaynaklanır. Bu, ikincil huzursuz bacak sendromu olarak bilinir.

İlginizi Çekebilir: Hamilelikte Çatlak Önleyici Yağlar

Çocuklarda Huzursuz Bacak Sendromu

Huzursuz bacak sendromu ve dikkat eksikliği hiperaktif bozukluğu (DEHB) için bazı semptomlar ve tedaviler arasında önemli bir örtüşme vardır. Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) teşhisi konan çocukların dörtte birinde huzursuz bacak sendromu da vardır. Huzursuz bacak sendromu semptomları dikkat eksikliğine ve hiperaktiviteye katkıda bulunabilir. İki sağlık probleminin de kötü uyku alışkanlıkları, seğirme ve aniden kalkıp sık sık yürüme ihtiyacı gibi pek çok ortak noktası vardır. Bazı kanıtlar, hastalıklar arasındaki bağlantının dopamin eksikliği olabileceğini düşündürür.

Huzursuz Bacak Sendromu Psikolojik Etkileri Nelerdir?

Huzursuz bacak sendromuna sahip kişilerin sosyal izolasyon, gündüz sık sık baş ağrıları ve depresyon gibi sorunlardan muzdarip olma olasılığı daha yüksektir. Ayrıca düşük cinsel istek ve yetersiz uykuyla ilgili diğer sorunlardan da şikayet edebilirler.

Huzursuz bacak sendromu, uykusuzluğa katkıda bulunabilir. Uykusuzluk ise beyinde duygusal problemler üreten hormonların aktivitesini artırabilir. Uyanma ve uyku düzenindeki küçük değişiklikler bile kişinin ruh hali üzerinde önemli etkilere sahiptir. Bazı durumlarda, devam eden uykusuzluk, gelecekteki duygudurum bozukluklarına bile sebep olabilir.

Huzursuz bacak sendromunun ruh hali sorunlarından sorumlu olup olmadığı, anksiyete veya depresyonun huzursuz bacak sendromuna katkıda bulunup bulunmadığı açık değildir. Anksiyete, huzursuz bacak sendromuna benzeyen ajitasyona ve bacak huzursuzluğuna neden olabilir. Depresyon ve huzursuz bacak sendromu semptomları da genellikle birbiriyle örtüşür. Serotonin geri alım inhibitörleri gibi bazı antidepresan ilaç türleri, uyku sırasında periyodik uzuv hareketlerini artırabilir. Huzursuz bacak sendromu tedavisinde kullanılan ilaçlar mevcut psikiyatrik durumlara neden olabilir veya bunları artırabilir. Örneğin dopamin agonistleri, kumar gibi zorlayıcı davranışları artırabilir. Bazı araştırmalar, huzursuz bacak sendromu hastalarının intihar veya kendilerine zarar verme riskinin daha fazla olduğunu göstermiştir.

Hamilelikte Huzursuz Bacak Sendromu

Huzursuz bacak sendromu hamilelik sırasında kadınlar için sorun oluşturabilir. Halihazırda huzursuz bacak sendromu olan kadınlar, hamilelik sırasında semptomların kötüleştiğini görebilirler. Bununla birlikte, hamile kalmak kendi başına huzursuz bacak sendromuna yol açabilir. Semptomlar hamilelik ilerledikçe kötüleşme eğilimindedir. Özellikle üçüncü trimesterde ortaya çıkması olasıdır. Hamilelik sırasında ortaya çıkan huzursuz bacak sendromunun nedeni bilinmemektedir ancak bazı faktörlerin sebep olabileceği düşünülür:

• Demir ve folat gibi düşük mineral veya vitamin seviyeleri
• Vücuttaki değişiklikler ve rahatsızlık sonucu uyku yoksunluğu
• Hormonlardaki değişiklikler
• Artan duyu hassasiyeti

Huzursuz bacak sendromu ve hamilelik arasındaki bağlantı geniş çapta araştırılmamıştır. Hafif egzersiz ve sağlıklı bir uyku düzeni gibi davranışsal tedaviler, genellikle hamilelik sırasında kadınlar için birinci basamak tedavi olarak önerilir. Demir seviyeleri düşükse ve huzursuz bacak sendromunun nedeni olduğu düşünülüyorsa, hamilelik sırasında oral demir takviyeleri reçete etmek güvenlidir.

Çocuklarda Huzursuz Bacak Sendromu

Huzursuz bacak sendromu ve dikkat eksikliği hiperaktif bozukluğu (DEHB) için bazı semptomlar ve tedaviler arasında önemli bir örtüşme vardır. Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) teşhisi konan çocukların dörtte birinde huzursuz bacak sendromu da vardır. Huzursuz bacak sendromu semptomları dikkat eksikliğine ve hiperaktiviteye katkıda bulunabilir. İki sağlık probleminin de kötü uyku alışkanlıkları, seğirme ve aniden kalkıp sık sık yürüme ihtiyacı gibi pek çok ortak noktası vardır. Bazı kanıtlar, hastalıklar arasındaki bağlantının dopamin eksikliği olabileceğini düşündürür.

Huzursuz Bacak Sendromu Nasıl Teşhis Edilir?

Huzursuz bacak sendromu semptomları yaşarsanız, tanıyı doğrulamak için bir doktora başvurabilirsiniz. Huzursuz bacak sendromu için bir test yoktur ve tanı genellikle kişinin semptomları tanımlamasına dayanır. Doktorunuz huzursuz bacak sendromu tanısı için bazı sorular sorabilir:

• Uyku probleminizi nasıl tanımlarsınız?
• Ne zamandır uyku sorunu yaşıyorsunuz? Uykuya dalmanız ne kadar sürüyor?
• Semptomlar haftada kaç kez ortaya çıkıyor?
• Uyandığınızda kendinizi dinlenmiş hissediyor musunuz?
• Bacak problemleriniz nasıl hissettiriyor? (kramp, seğirme ve emekleme hissi gibi)
• Uyku ortamınız nasıl? Gürültülü mü? Yeterince karanlık değil mi?
• Düzenli olarak kullandığınız bir ilaç var mı? (antidepresanlar, şifalı bitkiler, alkol, reçetesiz veya reçeteli ilaçlar dahil)
• Kahve veya tütün gibi uyarıcılar alıyor musunuz? Günde ne kadar alkol içiyorsunuz?
• Hayatınızda stres faktörü var mı?
• Partneriniz varsa, uyurken bacaklarınızı salladığınızı fark ediyor mu?
• Vardiyalı mı çalışıyorsunuz?
• Ailenizde huzursuz bacak sendromu yaşayan biri var mı?

İlginizi Çekebilir: Uykudan Önce Su İçmek Neden Önemlidir?

Huzursuz Bacak Sendromu Tedavisi Nedir?

Altta yatan bir sağlık durumuyla bağlantılı olmayan huzursuz bacak sendromu vakaları birkaç yaşam tarzı değişikliği dışında herhangi bir tedavi gerektirmeyebilir. Semptomları hafifleten bazı yaşam tarzı değişiklikleri:

• Uyku düzeni oluşturmak (örneğin; düzenli bir yatma ritüelini takip etmek, gece geç saatlerde alkol ve kafeinden kaçınmak)
• Sigara içiyorsanız sigarayı bırakmak
• Gündüzleri düzenli olarak egzersiz yapmak
• Sıcak banyolar, ısı paketleri, buz paketleri ve bacak masajları
• Kafein ve alkol alımını azaltmak

Belirtileriniz çok şiddetliyse, vücuttaki dopamin ve demir düzeylerini düzenlemek için ilaca ihtiyacınız olabilir. Huzursuz bacak sendromuna demir eksikliği anemisi neden oluyorsa, semptomları tedavi etmek için gereken tek şey demir takviyeleri olabilir.

Huzursuz Bacak Sendromu Ne Kadar Sürer?

Birincil veya idiyopatik huzursuz bacak sendromu semptomları tipik olarak zamanla kötüleşir ancak bazı insanlar için haftalar veya aylar herhangi bir semptom görülmeden geçebilir. Huzursuz bacak sendromu belirli bir durumdan, hastalıktan, hamilelikten veya ilaçtan kaynaklanıyorsa, tetikleyici ortadan kalkar kalkmaz ortadan kaybolabilir.