Obsesyon Nedir?
Obsesyon, OKB hastalığında olan takıntı durumudur. Kelime anlamı olarak da takıntı demektir. Bir düşünceye saplantı derecesinde takılı kalmak, o düşünceyi zihinden atamamak durumudur. Bu saplantılı düşünce kişinin yaşamını olumsuz etkiler. Öyle ki, kişi günlük hayatına devam edemez. Bu nedenle obsesyona sahip kişiler psikolojik terapi ve ilaç tedavisi alarak yaşamlarını düzenlerler. Obsesyonlar ve akabinde kompulsiyonlar ile gözlenen hastalığa obsesip kompulsif bozukluk denmektedir.
Obsesyon Ne Demek?
Takıntı anlamına gelen obsesyon kelimesi, bir kişinin aklından çıkaramadığı düşüncelere veya hislere denir. Bu saplantılı düşüncelerin zihnine gelmesine engel olamayan bu kişi, istenmeyen bu düşünceler ile mücadele etmeye çalışır. Ancak takıntılı olduğu bu düşünceler zihnine aniden gelir ve onu rahatsız eder. Bu durum kimi zamanlarda aşırıya kaçar. Bu nedenle kişi hayatını eskisi gibi sürdüremez ve günlük yaşamı alt üst olur.
Obsesyonlar, OKB hastalığının bir parçasıdır. Obsesif kompulsif bozukluk denilen bu hastalık, kişinin obsesyonlar sebebiyle yakalandığı bir tür psikolojik rahatsızlıktır. Bu psikolojik rahatsızlıkta kişi istenmeyen takıntılı düşünceleri sebebiyle günlük yaşamını sürdürmekte zorlanmaktadır. Bu hastalıkta istenmeyen düşünceleri kontrol altına almak için bir takım davranışlar veya ritüeller de geliştirilir. Mesela temizlik obsesyonuna sahip birisi her şeyi 4 kez yıkama kompulsiyonu gösterebilir.
Obsesif Ne Demek?
İstenmeyen ve yineleyici düşüncelere sahip, bu düşüncelere takıntılı olan kişilere obsesif denmektedir. Takıntılara sahip olan, aklından çıkaramadığı düşünceleri olan, yani obsesyonu olan kişilere obsesif adı verilmektedir. Bu kelime OKB açılımında da yer alır.
Obsesyon Testi
Takıntılı düşüncelere sahip olup olmadığını anlamak için yapılan bir belirti testi vardır. Kişi belirti maddelerinden birkaçını veya daha fazlasını gösteriyorsa obsesyonu var demektir. Bunu anlamak için şu maddelere bakılabilir:
- Anlamsız olmasını bilmeye rağmen asılsız şeyle inanma,
- Sürekli akla gelen tekrarlayıcı düşünceler olması,
- Akla gelen düşüncelerden rahatsız olmak ancak zihninden atamamak,
- Yineleyen bir kirlenme korkusu içinde olma,
- Her şeyin simetrik veya düzenli olmasını istemek, aksi halde rahatsız olmak,
- El sıkışma düşüncesinden rahatsız olma, el sıkışamama,
- Başkalarına dokunmakta, temas etmekte güçlük çekme, başka insanlara dokunamama,
- Kendisinin zarar göreceğine dair düşüncelere sahip olma, ortada belli bir durum yokken bile evhamlanma,
- Sevdiklerine, yakınlarına zarar geleceği konusunda asılsız bir düşünceye sahip olma,
- Kontrol etme ihtiyacı hissetme,
- Sayı sayma veya belli eylemleri bir sayı kadar tekrarlama,
- Belli bir sıra ile yemek yeme,
- Eylemleri bir düzen ve sıra içerisinde yapma,
- Sürekli el yıkama,
- Sürekli duş alma ve temizlenme ihtiyacı duyma,
- Ocağı veya kapıları tekrar tekrar kontrol etme,
- Mikroplardan, bakterilerden, kirden korkma,
- Anlamsız olmasına rağmen belli kelimeleri sarf etmekten kendini alıkoyamama.
Obsesyon Çeşitleri
Kişi tekrarlayan saplantılı düşüncelere sahip olduğunu belirtilerden anlayabilir. Ancak herkes aynı takıntılara sahip olmaz. Herkeste farklı takıntılar olabilir ancak oldukça yaygın olarak görülen bazı obsesyon çeşitleri vardır:
- Bulaşma obsesyonu,
- Kuşku obsesyonu,
- Günah işleme obsesyonu,
- Cinsel düşüncelerle ilgili obsesyonlar,
- Birine istemeden saldırma veya zarar verme ile ilgili obsesyonlar, en yaygın olarak görülen takıntılardır.
Obsesyon Ve Kompulsiyon
Takıntılı düşünceler ve tekrarlayan, kontrol edilemeyen saplantılar anlamına gelen obsesyon, genel olarak kompulsiyonlar ile ilerler. Kompulsiyon, obsesyonu kontrol altına almak için yapılan eylemler veya ritüellerdir. Örneğin obsesif bir kişi bulaşma obsesyonuna sahip ise temizlik kompulsiyonu geliştirebilir. Bu kompulsiyon her şeyi silme, belli tekrarlarla yıkama, belli bir sırayla temizleme şeklinde ilerleyebilir.
Kompulsiyonlar, kişinin obsesyonu kontrol etmek için geliştirdiği, obsesyonla ilişkili olabilecek davranışlardır. Bazı obsesyonlarla eşleşmiş, yaygın olarak görülen kompulsiyonlar vardır. Ancak kişi çok daha farklı kompulsiyonlar geliştirebilir. Genellikle birlikte görülen obsesyon ve kompulsiyonlar şunlardır:
- Bulaşma obsesyonu – temizlik kompulsiyonu,
- Kuşku obsesyonu – kontrol etme kompulsiyonu,
- Günah işleme obsesyonu – ibadet etme kompulsiyonu,
- Cinsel düşüncelerle ilgili obsesyonlar – temizlik kompulsiyonu yaygın olarak birlikte görülürler.
Önerilen İçerik: Distimi Nedir?
Bir Yorum