SağlıkGündem

Ritalin Nedir?

Amerika'da Öğrencilerin Sınava Hazırlanmadan Önce Bağımlığı Olduğu İlaç Olan Uyuşturucu Ritalin Nedir?

Amerika’da öğrencilerin konsantrasyonlarını arttırmak, dikkat eksikliğini gidermek ve hiperaktivite bozukluğu tedavisinde kullanılan ritalin hakkında merak edilen tüm bilgileri yazımızda topladık.

Ritalin Nedir?

Ritalin, merkezi sinir sistemini uyarma etkisi gösteren kırmızı reçeteli bir ilaçtır. Ana etken maddesi metilfenidat olan bu ilaç, kullanan kişinin beyninde bulunan dopamin ve noradrenalin hormon seviyesini artırıcı bir etkiye sahiptir. Kalsiyum fosfat, laktoz, buğday nişastası, jelatin, magnezyum stearat ve talk içeriğinde bulunan bir diğer etken maddelerdir.

Mutlaka doktor kontrolünde ve takibinde kullanılması gereken bir ilaçtır. Genellikle dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğuna (DEHB) sahip çocukların tedavisinde kullanılması tavsiye edilen bir ilaçtır. Narkolepsi tedavisinde de kullanılan bu ilacın doz ayarı ise tekrarlanan kan testleri ile düzenlenerek hastaya verilir. Gerekli testler yapılmadan ve doktor kontrolü olmadan yapılan düzenlemeler sonucunda iştahsızlık, mide bulantısı, baş dönmesi ve çocuklarda büyümeyi olumsuz etkileme gibi sonuçlar meydana gelebilir. Doz aşımı ya da bu ilacı uygun bulan doktorun tavsiyesi olmadan ilacın aniden kesilmesi durumunda birçok yan etkiler meydana gelir. Bunlar, sara nöbetleri ve zihinsel karmaşa olabilir. Bu durumdan dolayı doktor tavsiyesine uygun kullanım sağlık açısından oldukça önemlidir.

ritalin nedir
ritalin nedir

İlginizi Çekebilir: Beyninizdeki BDNF Proteini Artırarak Her Şeyi Ezberlemek İster Misiniz? İşte En Kolay 5 Yol

Ritalin Niçin Kullanılır?

Ritalin, genellikle hastanın şikayet ettiği durumun tam tersi etki etmesi ile bilinen bir ilaçtır. Bu ilaç insanlarda bir tür dengeleyici görevi görür. Örneğin, hiperaktivite gibi bir sorunu olan bir kişinin sakinleşmesine yardımcı olurken, oluşabilecek kronik yorgunluğu da ortadan kaldırır. Bu ilacın kullanılabildiği nöropsikolojik durumlar ise şunlardır;

  • Konsantrasyon bozukluğu,
  • Odaklanmada yaşanan zorluk ,
  • Dikkat eksikliği veya dağınıklığı,
  • Aşırı hareketlilik durumu,
  • Dürtülerde yaşanan kontrol bozuklukları,
  • Gece ve gündüz fark etmeksizin sürekli uyuma eğilimi,
  • Kronikleşen yorgunluk durumu.

Bu ilaç özellikle dikkat dağınıklığı ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) tedavisinde doktor tarafından reçete ile verilir. Beyinde bulunan dopamin gibi beyin kimyasallarını etkileyerek dürtüsel davranışların düzene girmesini sağlar. Bu düzeni sağlarken, dikkat etme süresini de önemli ölçüde artırır. Dikkat dağınıklığını düzene sokarak konsantrasyon sağlamayı kolaylaştıran ritalin, beynin belli bölgelerindeki aktiviteyi de düzenler. Dikkat dağınıklığı ve hiperaktivite bozukluğuna sahip 6 ile 18 yaş grubu çocuklarda ve ergenlerde öncelikli olarak uygulanan davranış terapisinin yetersiz kalması durumunda reçete edilir.

Diğer yandan da bu ilaç, AIDS’e yol açan HIV virüsü ile ilişkili bilişsel temelli hastalıkların tedavisinde doktorlar tarafından reçete edilir. Ayrıca, kanserin neden olduğu ağrılarının dindirilmesinde de kullanılabilir.

ritalin-nicin-kullanilir
ritalin-nicin-kullanilir

Ritalin Yan Etkileri Nelerdir?

Bu ilacın kullanımında yaygın olarak görülen ve acil müdahale gerektiren yan etkilerin en başında; kalp atışlarında düzensizlik, ruh halinde meydana gelen değişiklikleri ve yüksek tansiyon gelmektedir. Bu yan etkilerin yanı sıra yaygın olmayan ancak müdahale gerektiren yan etkiler ise şu şekilde sıralanır;

  • İntihar,
  • Halüsinasyon,
  • Tourette sendromu,
  • Alerjik temelli belirtiler,
  • İdrarda görülen kan,
  • Mani nöbetleri,
  • Deride meydana gelen lekelenmeler,
  • Konuşmada yaşanan güçlük.

Bunun gibi acil müdahale gerektiren yan etkilerin dışında daha yaygın görülen ancak bu kadar ciddi olmayan yan etkilerinin de olduğu bilinmelidir. Bu ilaç da tüm ilaçlarda olduğu gibi herkeste yan etki göstermese de kişiden kişiye değişen etkilere sahiptir. İlaç kullanımı esnasında kişi bireysel olarak fark ettiği normal dışı durumlar hakkında mutlaka doktoruna bilgi vermelidir. Yan etkilerin dozuna uygun olarak ilaç düzenlemesi doktor tarafından yapılmalıdır.

İlginizi Çekebilir: Sabah Uyandığında Hiç Bilmediğiniz Bir Dilin Aksanıyla Konuşmak İster Miydiniz? Yabancı Aksan Sendromu

İlgili Makaleler

Başa dön tuşu