Yunan Mitolojisi Tanrıları, Tanrıçaları Görevleri ve Tasvirleri

Bu yazımızda sizlere Yunan Mitolojisi’ndeki tanrılardan, tanrıça ve görevlerinden genel hatlarıyla bahsettik.

Yunanlılar, evreni tanrıların yarattığına inanmazlardı. Onlara göre evren, tanrıları yaratmıştı. Tanrılardan önce yer ve gök vardı: Titanlar onların çocukları, tanrılar ise torunlarıydı.

Mit ve Mitoloji Ne Demek?

Mit sözcüğü gerçekte doğru olmayan bir hikaye veya anlatı için tercih edilir. Çoğunlukla bir yanlışlık, doğru olmayan unsur vurgusu barındırır.

Mitoloji kelimesi Yunanca mythos (masal-hikaye) ve logos (söz) kelimelerinden türemiştir. Belirli bir kültürdeki insanlık ile evrenin yaratılış ve doğasını, geleneklere özgü inanç ve uygulamaların sebebini açıklamaya yönelik söylencelerin tümüdür. Çok eski zamanlardan gelmiş ve yaşamış olan ulusların inandıkları tanrıların, kahramanların, devlerin ve perilerin hayat ve serüvenlerini konu edinir.

Yunan Mitolojisi

Yunan Mitolojisi bize insan soyunun yüzyıllar önce neler düşünmüş, neler duymuş olduğunu gösterir. Dünya gençtir, insanlar doğanın ortasında, toprağa bağlıdırlar; günlerini ağaçların, denizlerin, tepelerin, çiçeklerin arasında geçirirler uygar insandan farklı olarak. Belki de mitolojiyle ilgilenişimizin asıl sebebi budur; bu yaşayışın özlemi. Ama hayalimizde olduğu gibi değildir gerçekler çoğu zaman.

İlkel insana baktığımızda korularda dolaşırken korkuya rastlamış, sevinç değil, ürküntü duymuştur. O korkudan kurtulmak için büyü yapmış, çoğu kez soydaşlarının kanını akıtmıştır. Yunanlıların da kökleri bu karanlık dünyaydı bir zamanlar. Ama mitolojide o yabani yaşamın izi pek görülmez.

Yunanlılardan günümüze gelen en eski belge Homeros’un İliada(İlyada)’sıdır. Bu büyük bir dil ve uygarlık gelişimine işaret eder.

Yunanlılarla birlikte insanoğlu evrenin en önemli varlığı oluvermiştir.  Yunanlıların yarattığı tanrılar bile insan biçimindedir.

Yunan Mitolojisi daha çok tanrılarla, tanrıçalarla ve evrenin yatılışıyla ilgili öykülerden meydana gelmiştir.

Yunan Mitolojisi Soy Ağacı

Yunan mitolojisinde başlangıçta Khaos vardı. Khaos sonsuz bir boşluktur. Bu boşluktan;

• Gaia: Toprak Ana
• Tartaros: Ölüler Ülkesinin En Derin Yeri
• Eros: Aşk
• Erebos: Yer Altı Karanlığı
• Nkys: Gece
• Esir: Dünyayı saran ışıklı tabaka
• Hemera: Gün

Khaos’tan çıkan Gaia, tek başına Uranus (Gökyüzü) ve Pontus’u (Denizler) doğurur, dağları yaratır. Sonra Uranus ve Pontus’la birleşir ve evreni yunan tanrıları ile doldurur.

Uranus’la birleşmesinden 6 erkek tanrı, Okeanos, Krios, Hyperion, İapetos, Koios, Kronos ve 6 dişi tanrı, Theia, Rhea, Themis Phoebe, Tethys, Mnemosyne ve 3kyklop, Brontes (Gök Gürültüsü), Steropes (Şimşek), Arges (yıldırım) ve yüz kollu olarak tanımlanan Hekatonkheirler, Kottos, Briareus, Gyes doğar. Bu 12 Tanrı Yunan mitolojisinde Titanlar olarak geçer.

Pontus ile birleşmesinden Deniz tanrı ve tanrıçaları oluşur. 3 erkek deniz tanrısı, Nereus, Phorkys, Thaumas ve 2 dişi tanrıça isimleri Eurybia ve Keto’dur. Gaia ve Uranus’un birlikteliğinden doğan Kronos, çocuklarından iğrenen ve onları doğar doğmaz toprağın derinliğine kapatan babası Uranus’e acımaz…

Uranus’ün toprağa saçılan kanlarından,

• Erinsyler (Öç tanrıçaları)
• Gigantlar (Devler)
• Orman Perileri

Denize düşen erkeklik organından ise Aphrodite doğar. Bu olaylardan sonra 12 Titan devrilir ve Olymposlu tanrılar başa geçer.

Kısaca En Önemi Tanrılar, Tanrıçalar ve Görevleri

Titanlar ve Olymposlu Büyükler

Yaşlı Tanrılar diye anılan Titanlar çağlar boyunca evreni ellerinde tutmuşlardı. Güçlü ve iriydiler. En önemlileri Kronos (Satürn)’tur.

 

Oğlu Zeus, kendisini tahttan indirinceye kadar öteki Titanları yönetmiştir.

Titanların yerini alan On İki Büyük Olymposlular tanrıların en güçlüleridir. Olympos’da yaşadıkları için bu ad verilmiştir.

Zeus (Jupiter) Kimdir?

Zeus ile kardeşleri evreni paylaşmak için kura çektiler. Deniz Poseidon’a yeraltı Hades’e düştü. Zeus’da böylece başkan, Gök’ün hükümdarı oldu.

Tanrıların tanrısı, tanrıların ve insanların babasıdır Zeus. Gücü, bütün öteki tanrıların güçlerinin toplamından büyüktür. Zeus’un birçok sıfatı vardır. “Bulutları devşiren”, “göklerde gürleyen”, “uzakta duyulan gök gürültüsü”, “keçi derisinden kalkan taşıyan”, “yağmur yağdıran”, “rüzgarları estiren”, “göğe gökkuşağını asan”.

Zeus evreninin egemenliğini ele geçirdikten sonra Olympos’a taht kurar ve oğlu demirci Hephaistos’un yaptığı krallık asasını taşır.

Ölümlü ölümsüz birçok sevgilisi olmuştur Zeus’un. Tanrılar içinde kadınlara en düşkün olandır.

Hera (Iuno) Kimdir?

Zeus’un karısı ve kız kardeşidir. Bu yüce tanrıça Zeus’un aşk serüvenlerine adları karışan kadınları cezalandırmakla ün salmıştır. Sadece o kadınlara değil o kadınların çocuklarına da kötülük etmiştir. Kıskanç, hırçın, inatçı, kavgacı kadın örneğini temsil eder. Ciddi ve olgun bir güzelliği vardır. Aynı zamanda Hera evliliğin ve gebeliğin koruyucusudur. Doğum sırasında kadınlara yardım eden Eileithyia Hera’nın kızıydı. Hera, üstünde guguk kuşu bulunan bir asa taşır. Bu kuş Zeus’la evlenişinin temsilidir.

Poseidon (Neptunus) Kimdir?

Denizlerin tanrısı Poseidon, Zeus’un kardeşidir. Zeus’tan sonra en önemli tanrıdır. Ege Denizi’nin 2 yanında oturan Yunanlılar balıkçıydılar, bu yüzden deniz tanrısına çok saygı gösterirlerdi.

“Toprağın efendisi”, “toprağı titreten” de derlerdi Poseidon’a. Yeryüzünün görünümünü değiştiren depremlerin yaratıcısı oydu. Elinde tuttuğu 3 çatallı zıpkınıyla hem dalgaları kabartır hem de toprağı sarsardı.

Fırtınayı başlatmak, durgunluğu getirmek de onun elindeydi. Ayrıca atın yaratıcısı veya evcilleştiricisi olarak kabul edilir.

Hades (Pluton) Kimdir?

Hades ismi “görünmez” anlamına gelir. Bu tanrıyı görünmez kılan şey ise taşıdığı başlıktır. Kim giyse görünmez olurdu.  Ölüler ülkesinin adına da Hades denirdi.

Ölüler ve Yeraltı Tanrısı olan Hades ölüleri yönetmiştir. Toprakta gizli, değerli madenler yüzünden Hades, Zenginlik tanrısı diye de adlandırılmıştır.

Acımayan bir tanrıydı ama doğruluğu, adaleti severdi. Korkunçtu ama kötü bir tanrı değildi.

Pallas Athena (Minerva) Kimdir?

 Zeus’un kızı olan Athena’nın annesi yoktur. Öteki adıyla Pallas’ı Zeus kendi doğurmuştur. Bebek olarak değil de zırhlar içinde çıkmıştı Zeus’un kafasından. Zeus çocukları içinde en çok onu severdi. Bu nedenle, kalkanını ve yakıcı şimşeğini yalnız onun taşımasına izin vermiştir.

Athena, bilgelik ve doğru, haklı savaşın tanrıçasıdır.

Phoibos Apollon (Apollo) Kimdir?

Zeus ile Leto’nun oğlu olan Apollon “Tanrılar içinde en Yunan tanrı” olarak bilinirdi. Olymposluları altın liriyle eğlendiren, çok uzaklara ok atabilen, hastaları iyileştiren, iyileştirme sanatını insanlara ilk öğreten gümüş yayın efendisi Okçu Tanrı olarak Yunan şiirlerine geçmiştir. Karanlık nedir tanımayan Işık Tanrısı, yalan nedir bilmeyen Doğruluk Tanrısı da derlerdi ona. Bunların yanı sıra Kurtlar Tanrısı, Fareler Tanrısı, Güneş Tanrısı da denilirdi. (Asıl Güneş Tanrısı Helios’tur.)

Apollon’un en önemli özelliği insanlarla tanrılar arasında bağlar, ilgiler kurmuş olmasıdır. Tanrıların isteklerini insanlara bildiren, onlara tanrılarıyla nasıl iyi geçinebileceklerini söyleyen, aralarını bulan hep Apollon’du. Ağacı defneydi. Yaratıkların çoğu onun için kutsaldı ama yunus ile kargaya ayrı bir sevgi beslerdi.

Artemis (Diana) Kimdir?

Artemis, Zeus ile Leto’nun kızıdır. Kardeşi Apollon nasıl Güneş’le bir tutuluyorsa, Artemis de Ay’la bir tutulur. Kadın olmasına rağmen tanrılar içinde Başavcı Artemis’di. Çok iyi bir avcıydı. İlyada’da ok, yay, at ve arabayla ilgili olarak görüyoruz. Bu araçları insanlara hızlı ve acısız ölüm vermek için kullanırdı. Erkeklerin ani ölümü Apollon eliyle, kadınların ani ölümü ise Artemis eliyle olurdu. Selvi onun için kutsaldı; yabani hayvanların hepsini özellikle geyiği severdi.

Efesli Artemis dışında, Artemis’i genellikle çevik ve narin bir kız olarak, kısa ve açık bir giysi içinde, sandallarla, ok ve yayla, bir köpek veya geyik eşliğinde, kimi zaman da Ay’ı simgeleme niteliğine ilişkin olarak meşaleyle tasvir edilmiş olarak görürüz.

Ares (Mars) Kimdir?

Zeus ile Hera’nın oğlu olan Ares Savaş Tanrısıdır. Athena aklın yönettiği savaşı simgelediği halde, Ares çılgın savaşı, körü körüne çarpışmayı, amaçsız kıyımı simgeler. Ares’in başlıca işareti mızraktır. İlyada’da son derece kinci ve katı yürekli bir Tanrı olarak tanıtılmıştır. Hatta İlyada’da Zeus Hera’dan olma oğlunu şöyle niteler:

 

“En iğrendiğim Tanrısın sen

Hep hırgür, kavga, savaş işin gücün

Ele avuca sığmaz huysuzluğun, biliyorum,

Anadan gelme sana Hera’dan”

Hermes (Mercurius) Kimdir?

Hermes Zeus’un Maia’dan olma oğludur. Ayaklarında kanatlı sandallar, başında kanatlı bir başlık, elinde de 2 yılanın sarılı olduğu bir asa bulunurdu. Zeus’un habercisiydi. Onun kadar tez ayaklı bir başka yaratığa mitologyada rastlanamaz.

Tanrıların en zekisi, en kurnazıydı. Bir diğer adı Hırsızlar Ustası’ydı. Hırsızlığa daha 1 günlükken başlamıştı.

 

“Sabahleyin erkenden doğdu,

Akşamdan çökünceye kadar çalmıştı bile

Apollon’un sürülerini.”

 

Zeus, sürüleri geri verdirdi. Hermes de kaplumbağa kabuğundan yaptığı çalgıyı Apollon’a armağan ederek onun gönlünü kazandı. Ayrıca tüccarların koruyucusu “Ticaret Tanrısı” olarak da anılırdı.

Tanrısal Haberci Hermes, Ölülere kılavuzluk eder, onları son evlerine götürürdü. Mitologyada tanrılar içinde en çok onun adına rastlanır.

Hephaistos (Vulcanus) Kimdir?

Zeus ile Hera’nın oğlu olan Hephaistos “Ateş Tanrısı”dır. Bazıları ise  Zeus’un alnından Athena’yı çıkarmasına öfkelenen Hera’nın buna karşılık Ateş Tanrısını kendi doğurduğunu iddia eder. Bütün güzel, kusursuz tanrılar içinde en çirkini oydu ve topaldı.

İlyada’nın bir yerinde, doğurduğu yaratığın çirkin olduğunu görerek kızan Hera’nın onu gökten fırlattığı, bir yerinde de Hera’yı savunmak için bu işi Zeus’un yaptığı yazılıdır. İşin tuhafı, 2 olayı da Hephaistos anlatır.

Olympos’da büyük saygı gören bu tanrı, bütün ölümsüzlerin zırhlarını, silahlarını hazırlar ve demircilikle uğraşırdı. Hephaistos’un ocağının yanardağlar altında olduğu söylenilir.

Yerde de gökte de sevilen iyi bir tanrıydı. Athena’yla birlikte şehir hayatında önemli bir yeri vardı. İkisi de tarımı, uygarlığı, el sanatlarını korurlar, dokumacıları, demircileri severlerdi. Hephaistos, tasvirlerinde güçlü, kuvvetli, sakallı bir adamdır. Elinde kimi zaman çekiç ve kerpeten; üzerindeyse; sağ omzunu açıkta bırakan, işçi giysisi vardır. Kimi zaman da koni biçiminde takke giyer. Bacaklarının sakatlığı, arkaik heykellerde belirtildiği halde, sonraki eserlerde gösterilmez. Çirkin bir Tanrı olmasını karşılık 3 güzel tanrıçaya kocalık etmiştir.

Hestia (Vesta) Kimdir?

Hestia Zeus’un kız kardeşidir. Hestia da ateşle ilgilidir. Evin, yuvanın koruyucusudur. Bu yüzden Ocak Tanrıçası olarak bilinir. İnsan topluluğunu, kenti simgeler.  Bütün yemekler ona bir “sunu”yla başlar ve “sunu”yla biterdi.

 

“Hestia, insanların ve ölümsüzlerin evlerinde

En yüce yer senindir, sunulan tatlı şarap

Yemekte sunulan şarap sana dökülmüştür.

Sensiz ölümlüler de şölen veremez, tanrılar da.”

 

Tanrıça ayakta veya oturarak sakin ve ciddi tavırlı genç bir kadın olarak, belli bir işareti olmaksızın, kimi zaman başından omuzlarına inen bir örtüyle tasvir edilir.

Aphrodite (Afrodit, Venus) Kimdir?

Zeus’la Dione’nin kızı olan Afrodit, ölümlülerin de ölümsüzlerin de akıllarını çelen Aşk ve Güzellik Tanrıçasıdır. Kalplerine girdiği kimselere alayla gülen Kahkaha Tanrıçasıdır. Bir efsaneye göre de denizin köpüklerinden doğmuştur.

Güzellik onunla gelirdi. Rüzgarlar, fırtına bulutları o görününce kaçar, çiçekler toprağı süsler, denizin dalgaları kahkaha atardı. Onsuz sevinç de mutluluk da olmazdı.

Bir çok ilişkisi olan Aphrodite, Hephaistos’un da karısıydı. Ağaçlardan mersin ağacını, hayvanlardan kumruyu, bazen de serçe ile kuğuyu korurdu.

Tanrıçayı arkaik heykellerde tümden giyinik görüyoruz. Hatta başı bile örtüktür. İ.Ö 5. yy’ın 2. yarısından itibaren vücudunun kimi bölümleri açılmaya başlar. Omuz, meme, bacağının bir parçası gibi. Helenistik dönemde ise, en cinsel ve dürtücü çıplaklık üstün gelir.

Belirgin işaretleri: mersin, gül, elma, güvercin, serçe, keçi, istiridye, yunusbalığı, kaplumbağa.

Demeter (Ceres) Kimdir?

Demeter Kronos’la Rheia’nın kızıdır. Tarlalar ve Bereket Tanrıçasıdır. Ekinleri ve en önemlisi buğdayı temsil eder. Demeter, oturmuş veya ayakta heybetli bir kadın olarak tasvir edilir. Yüzünde sakin bir hüzün, anlayışlı bir iyilik hissedilir. İşaretleri kızını arayışının simgesi olarak meşale; başaktan bir demet veya bir taç; bir kadeh; içinde meyve bulunan bir sepet, mistik kutu kiste; asa; domuz yavrusu veya yılan.

Demeter’in kızını aradığı mitolojik hikayeye buradan ulaşabilirsiniz.

Dionysos (Bacchus) Kimdir?

Dionysos Şarap, Üzüm, ve Eğlence Tanrısıdır. Annesiyle babasının ikisi de ölümlü olan tek tanrıydı. Dionysos’un kadehinden içki içenler; cesaretlenir, korku diye bir şey tanımaz olurdu. Yunan şiirlerinin en güzelleri Dionysos için yazılmıştır.

 

“Dionysos’un şarabı,

Üzüntüler, kaygılar bırakınca

Yüreklerine insanların.

Hiç görmediğimiz bir ülkeye gideriz.

Yoksullar zengin olur, zenginler duygulanır.

Her şeyi yere serer asmadan yapılmış oklar.”

Dionysos’un kutsal bir tapım olarak kabul edilen törenleri hem tiyatro tarihi hem de tiyatro edebiyatı bakımından büyük önem taşır. Şenliklerde oynanan tragedyalarla Shakespeare’in dışında hiçbir yazar boy ölçümemiştir. Dionysos’un tiyatrosunda komedyalar da oynanırdı. Ama tragedyalar sayı bakımından daha çoktu. Dionysos, Demeter gibi acı çeken bir ölümsüzdü. Acısı kendinden kaynaklıydı. Trajik bir tanrıydı.

Dionysos’un tasvirleri yüzyıllar boyunca değişikliğe uğramıştır. Phallos biçimindeki tahta imgeleri en eski dönemlere aittir ve üreme gücünü simgelemektedir. Daha sonrasında güçlü, sakallı ve giysili olarak tasvir edildiğini görüyoruz. Başını asma ve sarmaşık dalları çevreler. Daha sonra çıplak ve zarif bir oğlan şeklinde tasvir edilir. Artık cinsel ve kadınsal unsurları ağırlık kazanmıştır. Çoğunlukla elinde thyrsos (ucunda bir çam kozalağı bulunan sarmaşık ve asma yaprakları sarılı uzun değnek)

Ve bir kadehle görülür. Kutsal bitkileri; asma ve sarmaşıktır. Kutsal hayvanları; Aslan, kaplan, vaşak, yunusbalığı, boğa ve keçidir.

Zeus’un Çevresindeki Tanrılar

• Themis : Adalet Tanrıçası
• Kharit’ler (Üç Güzeller) : Sanatın koruyucuları
• Musalar : Ezgi Tanrıçaları
• Nike : Zafer Tanrıçası
• İris : Gökkkuşağı Tanrıçası
• Hebe : Gençlik Tanrıçası
• Eileithyia : Doğum Tanrıçası
• Ganymedes : Ölümlülerin En Güzeli, Tanrıların Şarap Sunucusu

Yunan Mitolojisindeki Gök ve Atmosfer Tanrıları Kimlerdir?

• Helios : Güneş Tanrısı
• Phaethon : Güneş Tanrısı’nın oğlu – Işık Saçan Tanrı
• Selene : Ay Tanrıçası
• Eos : Şafak Tanrıçası
• Astraios : Bazı Yıldız ve Rüzgarların Babası
• Heosphoros – Phosphoros : Sabah Yıldızı
• Hesperos : Akşam Yıldızı
• Boreas : Poyraz, Kuzey Rüzgarı
• Zephyros : Karayel Rüzgarı
• Euros : Doğu Rüzgarı
• Notos : Lodos
• Aiolos : Yeller Yöneticisi
• Harpyalar : Kasırga Tanrıçaları

Yunan Mitolojisindeki Su Tanrıları Kimlerdir?

• Okeanos : Tüm Suların Başlangıcı
• Akheloos : Yunanistan’ın En Büyük Irmağı
• Alpheios : Nehir Tanrısı
• Nymphalar : Kırlarda, sularda, ormanlarda yaşayan Peri Tanrıçalar
• Naiaslar (Naiades) : Dere ve Irmakların Perileri
• Styks : Ölüler Ülkesinin Nehri
• Nereus : Deniz İhtiyarı
• Triton : Deniz Canavarı
• Siren’ler (Seiren’ler) : Ölüm Tanrıçaları
• Skylla ve Kharybdis : En korkunç 2 Deniz Canavarı

Yunan Mitolojisindeki Orman ve Kır Tanrıları Kimlerdir?

• Oreaslar : Dağ Perileri
• Auloniadlar : Vadi Perileri
• Dryadlar (Dryades) : Korudukları ağaçlardan pek ayrılmayan periler
• Hamadryas’lar : Koruduklara ağaca en çok bağlı olan periler
• Ekho : Dağ Perisi
• Satyrler : Doğa Cinleri
• Silenos : Yaşlı, sarhoş, göbekli, kel ihtiyar. (Dionysos’un hocası)
• Pan : Çobanların Tanrısı
• Kentaurlar : At Adamlar

Yunan Mitolojisindeki Toprak ve Cehennem Tanrıları Kimlerdir?

 

• Gaia : Toprak Ana (Yeryüzü Tanrıçası)
• Rheia : Dağlık Bölgelerin Tanrıçası
• Kybele : Bereket Tanrıçası (Anadolu Tanrıçası)
• Kharon : Ölülerin Kayıkçısı
• Kerberos : Ölülerin Yeraltı Kapısında Bekçilik Yapan 3 Başlı Köpek (bazen 50-100 başlı)
• Erinysler : Cehennem Tanrıçaları
• Hypnos : Uyku Tanrısı
• Thanatos : Ölüm Tanrısı
• Oneiros : Düş Tanrısı

Yunan Mitolojisindeki İnsan Hayatı ve Kaderiyle İlgili Tanrılar

 

• Asklepios : Sağlık Koruyan Tanrı
• Moiralar : Kader Tanrıçaları
• Nemesis : Tanrısal Öfke
• Tyhke : İyi ve Kötü Kader Tanrıçası

Yunan Mitolojisinde Herakles (Herkül) Kimdir? Herkül’ün 12 Görevi Nedir?

 

Zeus, Alkmene’ye kocası kılığında girerek yanaşır. Kocası ve Zeus’la aynı gün birlikte olan Alkmene ikiz doğurur. Zeus’tan olan çocuğu Herakles’tir.

Eski Yunan’ın ölümlüler içinde en büyük, en üstün kahramanı çoğu zaman tanrıyla bir tutulan Herakles’ti. İnanılmaz gücü kendisini aşırıcı derecede gururlu yapmıştı. Yerinin tanrılar arasında olduğunu düşünen Herakles ara sıra ölümsüzlere kafa tutardı. Devlerle tanrılar arasındaki savaşta tanrıların yanında durmuş attığı oklarla devlerin yenilmesini sağlamıştır. Bir keresinde Apollon’a kızmış, onunla savaşmaya kalkmıştı. Zeus’un araya girmesiyle olay tatlıya bağlanmış, büyük bir kavga çıkması önlenmişti. Aslına bakılırsa Apollon, Herakles’ten korkuyordu. Hera’nın Herakles’e olan hıncı bitmemiş, büyüyle sırtını yere getirmiştir. Ama yaşadığı sürece Herakles’i karada, denizde, havada kimse yenemedi.

Delphoi Bilicisi, Herakles’e günahlarından arınmanın tek yolunun Eurystheus’un bütün buyruklarını yerine getirmesinden geçtiğini söyler. Mitolojide buna “Herakles’in işleri” denir.

 

Eurystheus, Herakles’ten şu 12 işi yapmasını ister: 

1. Nemea Aslanı: Bu canavarı önce oklarla öldürmeye çalışan Herakles, olanaksızlığını anlayınca topuzla kovalayarak bir mağaraya sıkıştırmış, güçlü kollarıyla sıkarak öldürmüştür.
2. işi Lerna Bataklığı’nde yaşayan 9 kafalı (hydra) adında ejderi öldürmek Ateşli oklarla canavarı ininden çıkaran Herakles kılıç ve topuzuyla ona saldırır. Her kestiği başın yerine yenisi çıkar. Herakles en sonunda ormanı ateş verir. Yanan ağaçları kullanarak yeni baştan çıkan başları yakar ve ölümsüz başı da kocaman bir kayanın altına gömer. Canavarı öldürdükten sonra zehirli safrasını oklarına sürer, bu nedenle Herakles’in okları onmaz yaralar bırakırdı.
3. iş, (Kyreneia Geyiği) Artemis’in kutsal hayvanlarından biri olan altın boynuzlu bu geyiği yakalayıp Mykenai’ye diri diri götürmekti. Bunun için tam 1 yıl geyiğin peşinden koşmuştu.
4. iş, dağda yaşayan büyük bir yaban domuzunu yakalamaktı. Kaçıp kovalamaların sonunda domuzu yakalayan Herakles, Eurystheus’a götürdü.
5. iş Augias’ın ahırlarını 1 günde temizlemekti. Binlerce  sürünün yaşadığı ve yıllardır temizlenmeyen ahırlardı bunlar. Herakles 2 büyük ırmağın yataklarını değiştirerek ahırların içinden geçirdi. Azgın sular, kısa zamanda ahırları tertemiz yaptılar.
6. iş Stymphalos’ta yaşayan insanları rahatsız eden kuşları kovmaktı. Herakles Athena’nın yardımını isted Tanrıça kuşları ürkütüp uçurunca, Herakles onları vurmuştur.
7. iş Girit’e gidip Poseidon’un Minos’a vermiş olduğu azgın boğayı getirmekti. Bunu da başaran Herakles, boğayı gemiye bindirip Eurystheus’a götürdü.
8. iş Diomedes’in insan eti yiyen kısraklarını yakalamaktı.  Önce Diomedes’i öldürdü, sonra kısrakları yakalayarak Mykenai’ye götürdü.
9. iş Amazonlar Kraliçesi Hippolyta’dan kemerini almaktı. Herakles’i dinleyen Amazonlar Kraliçesi kemeri vereceğini söyledi. Ama Hera işin içine karıştı, Amazonların içine bir kuşku saldı. Savaşçı kadınlar Herakles’in kraliçelerini kaçıracağını sanarak kahramanın gemisine saldırdılar. Herakles bunda bir suçu olmayan Amazonlar Kraliçesi’ni öldürerek kemeri aldı ve ordan kurtulmayı başardı.
10. iş dünyanın batısındaki Erythia adasında yaşayan 3 gövdeli dev Geryoneus’un sığırlarını çalmaktı. Herakles bu görevi de başarıyla tamamladı.
11. iş o zamana kadar verilen işlerin en zoruydu. Hesperid’lerin altın elmalarını getirecekti ve nerede olduğunu bilmiyordu. Dünyayı sırtında taşıyan Atlas’a gidip sordu. Atlas Hesperid’lerin babasıydı. “Ben elmaları alır gelirim,” dedi Herakles’e. “ Yalnız dönünceye kadar sen dünyayı sırtında taşıyacaksın.”. Atlas yükünden bir süre kurtulduğu için sevinerek altın elmaları almaya gitti. Döndüğünde Herakles’i dünyayı sırtında taşır buldu. “Sen biraz daha taşı dünyayı,” dedi. “Ben elmaları Eurystheus’a götürürüm.” Herakles onu oyuna getirdiğini anlayarak “Olur, yalnız dünya azıcık kaydı Sen biraz tut da düzelteyim.” dedi. Herakles, Atlas dünyayı sırtına alınca elmaları alarak kaçtı.
12. iş yeraltına inip 3 başlı köpek Kerberos’u yeryüzüne çıkarmaktı. Hades Kerberos’la savaşmasını kabul etti yalnız bir şartla. “Bu çarpışmada silah kullanmayacaktı.” Herakles üç başlı köpeği de yendi.

Herakles böylece suçlarından arındı ve özgürlüğüne kavuştu ama serüvenleri bitmedi. Sanatsal tasvirlerinde güçlü adaleleriyle, heybetli vücuduyla dikkati çeker. Kimi zaman kalın sopasına dayanmış olarak dimdik durur, kimi zamanda otururken düşünceli bir biçimde, yeni serüvenler bekliyor gibidir.

Yunan Mitolojisi Kitap Önerileri

• Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü
• Bedrettin Cömert – Mitoloji ve İkonografi
• Edıth Hamılton – Mitologya
• Richard Buxton – Yunan Mitolojisi
• Şefik Can – Klasik Yunan Mitolojisi
• Homeros – İlyada
• Homeros – Odysseia
• Karl Kerenyi – Yunan Mitolojisi
• Bill Moyers – Mitolojinin Gücü
• Arkaik Yunan Şiiri Antolojisi (YKY)
• Hesiodos – Tanrıların Doğuşu İşler ve Günler
• David Adam Leeming – A’dan Z’ye Dünya Mitolojisi
• Robert Graves – Yunan Mitleri

 Mitolojiye nereden başlayacağınıza dair öneriler ve kitaplar hakkında daha ayrıntılı bilgi için:

Yunan Mitolojisi Film Önerileri  

• Pan’ın Labirenti (2006) IMDB Puanı:8,3
• Orpheus (1950) IMDB Puanı:8
• Spartacus (1960) IMDB Puanı:7,9
• Pygmalion (1938) IMDB Puanı:7,7
• Altın Postlu Cengaver (1963) IMDB Puanı:7,4
• Truva (2004) IMDB Puanı:7,2
• Medea (1969) IMDB Puanı:7,1
• Kral Ülis’in Maceraları IMDB Puanı:6,7
• Hercules (2014) IMDB Puanı:6,0
• Immortals (2011) IMDB Puanı: 6,0
• Clash Of The Titans (2010) 5,8
• Wrath of The Titans (2012) IMDB Puanı: 5,7

Bu yazımız da ilginizi çekebilir: Sanat Tarihi

Kaynaklar:

Bedrettin Cömert, Mitoloji ve İkonografi

Edith Hamilton, Mitologya