Sağlık

OKB Nedir?

OKB, obsesif kompulsif bozukluk ifadesinin kısaltılmış halidir. Takıntılı düşüncelerin hakim olduğu bir psikiyatrik hastalıktır. Bu hastalık hem obsesyonlardan hem de kompulsiyonlardan oluşur. Adını da bu ifadelerden almıştır. Obsesyok kavramı, takıntılı düşünce demektir. Obsesyon, OKB hastalığının başlıca belirtilerinden biridir. Obsesyona sahip bir kişi, kontrol edemediği düşüncelerden muzdariptir. Bu düşünceler istenmediği halde zihne gelmeye devam eder ve kişiyi rahatsız eder. Kompulsiyon ise obsesyonların kontrol altına alınmasında rol oynayan bir takım davranışlar ve ritüellerdir.

OKB Ne Demek?

Obsesif kompulsif bozukluk anlamına gelen bir kısaltma olan OKB, bir psikiyatrik hastalıktır. Türkçe’de takıntı-zorlantı bozukluğu olarak geçer. Çünkü temel olarak takıntılı bazı düşünceler ve bu düşünceleri kontrol etmek amaçlı ortaya çıkan zorlantı davranışları içerir. Kişi, kontrol edemediği bazı düşüncelere sahiptir. Bu düşünceler zihnine istemsizce gelir. Kişi de bu düşünceleri ortadan kaldırmak ve kendini rahatlamak için birtakım davranışlar ve ritüeller sergiler.

OKB hastalığı, kişinin günlük yaşamını oldukça aksatan bir tür hastalıktır. Kişinin sosyal hayatı da bu hastalık sebebiyle azalır. Ayrıca obsesyonlar sürekli dikkat dağıttığı gibi, kompulsiyonlar da kişinin yaşamından hatrı sayılır bir süre götürür. Bu nedenle kişinin bir uzman yardımı alması gerekir. Bu hastalıkta ilaç tedavisi ve psikoterapi ile kişinin yaşamını düzenlemek mümkündür.

obsesif kompulsif bozukluk (okb) testi
obsesif kompulsif bozukluk (okb) testi

Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) Testi

OKB hastalığı, kendine özgü belirti grubuna sahiptir. Bu belirtilerin olup olmadığı test edilerek OKB tanısı konur. Ancak tanı koymak için bir uzmana danışmak gereklidir. Bir psikolog veya psikiyatriste başvurarak kişiye belirti testi yapılır. Eğer kişide OKB varsa buna göre bir tedavi yapılır. OKB hastalığında obsesyonların ve kompulsiyonların belirtileri farklıdır. En yaygın obsesyon belirtileri,

  • Simetri ve düzen isteğinin aşırı olması,
  • Kusursuzluk ihtiyacı,
  • Sürekli bir şeylerden kuşkulanma,
  • Günah işlemekten hatta günahkar şeyler düşünmekten aşırı derecede korkma,
  • Sürekli temizlik ihtiyacı, bir şeylerin kirli olduğunu düşünme,
  • Her şeyden kir, mikrop, hastalık bulaşmasından korkma,
  • Sürekli bir güven ihtiyacı,
  • Başkalarına istemsizce zarar vermekten korkma,
  • Hata yapmaktan korkma,
  • Rezil olmaktan korkma,
  • Sosyal olarak istenmeyen bir şey yapmaktan korkmaktır.

Bu düşünceler ve hisler obsesyon belirtileridir. Kişi bu düşünceleri kafasından atamaz. En yaygın görülen obsesyonlar bunlardır. Bu nedenle en yaygın görülen kompulsiyonlar da bu obsesyonları kontrol etmeye yönelik olanlardır. Yani genel olarak görülen kompulsiyonlar,

  • Nesnelere temizlemeden, çıplak elle dokunmamak,
  • El sıkışmamak,
  • İnsanlara dokunamamak,
  • Sürekli el yıkama,
  • Gerekli olmadığı halde sürekli duş alma,
  • Sürekli aynı duayı okuma,
  • Aşırı sık biçimde ibadet etme,
  • Belirli kelime ve cümleleri tekrar etme,
  • Sürekli sayı sayma,
  • Yapılacak işleri belirli bir sırayla yapma, sıra bozulunca tekrar başlama,
  • Sürekli her şeyi kontrol etmek,
  • Evden çıkarken pek çok kez anahtarı ve ocağı kontrol etmek, bir türlü emin olmamak,
  • Değersiz bile olsa hiçbir şeyi atmamak, biriktirmektir.

Kompulsiyonlar belirli obsesyonlarla birlikte görülürler. Örneğin bulaşma, kirlilik obsesyonunda görülen kompulsiyon temizliktir.

obsesif kompulsif bozukluk (okb) tedavisi
obsesif kompulsif bozukluk (okb) tedavisi

Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) Tedavisi

OKB tedavisinde ilaç ve psikoterapiden yararlanılır. Öncelikle uzman bir psikiyatr hastayı bir süre gözlemler ve obsesif kompulsif bozukluk olup olmadığına karar verir. Teşhis koyduğu zaman da tedavi başlar. Tedaviye erken başlanması, yani erken tanı alınması çok önemlidir. Bu sayede tedavinin başarı oranı artar.

Obsesif kompulsif bozukluk tedavisinde bilişsel davranış terapisi uygulanır ve bazı ilaçlar verilir. Bu tedavinin amacı kişinin beyin kimyasını normale döndürmek ve bilişsel olarak korkularıyla başa çıkmasını sağlamaktır. Kişi obsesyonları, kompulsiyonlar olmadan kontrol edebilmeye başladığında takıntılı düşünceleriyle yüzleşir ve iyileşme gözlenir.

OKB İlaçları

Obsesif kompulfis bozuklukta yaygın olarak antidepresanlar ve serotonin dengeleyici ilaçlar kullanılmaktadır. Bunlar:

  • Klomipramin,
  • Fluoksetin,
  • Fluvoksamin,
  • Paroksetin,
  • Citalopram,
  • Essitalopram ve sertralin yaygın olarak kullanılmaktadır.

Bu ilaçlar sayesinde kişinin serotonin geri alımı yavaşlar ve depresif duyguları da ortadan kalkar. Ayrıca, OKB ile depresyon çok yaygın olarak birlikte görülen hastalıklardır. Bu ilaçlar antidepresan özellik de gösterdiği için depresyonun da iyileşmesini sağlar.

Önerilen İçerik: Obsesyon Nedir?

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

İlgili Makaleler

Başa dön tuşu